Skydweller: Günəş enerjisi ilə işləyən və 90 gün fasiləsiz uça bilən dron

ABŞ-ın texnologiya startapı Skydweller Aero və Fransanın müdafiə sistemləri üzrə ixtisaslaşmış elektronika şirkəti Thales birgə əməkdaşlıq çərçivəsində yeni bir dəniz patrullama dronu hazırlayıblar. Bu dron, mövcud modellərdən daha uzun müddət havada qala bilmək qabiliyyətinə malikdir. Skydweller tamamilə günəş enerjisi ilə işləyir və fasiləsiz uçuş həyata keçirmək məqsədi daşıyır. İlk mərhələdə dronun 90 gün ərzində fasiləsiz havada qalması planlaşdırılır, lakin gələcəkdə bu müddətin daha da artırılması hədəflənir.

Skydweller-in enerji mənbəyi 17,000-dən çox fərdi günəş panelindən ibarətdir. Bu panellər təxminən 270 kvadratmetr (2,900 kvadrat fut) qanad səthinə yerləşdirilib. Dronun qanad genişliyi 72 metr (236 fut) təşkil edir ki, bu da Boeing 747-dən 7,6 metr (25 fut) daha uzundur. İdeal şəraitdə bu günəş panelləri təyyarə üçün 100 kilovat güc istehsal edə bilir.

Gün ərzində toplanan günəş enerjisi uçuşu davam etdirmək, daxili aviyasiya sistemlərini işlətmək və batareyaları doldurmaq üçün istifadə olunur. Skydweller 635 kiloqram (1,400 funt) batareya ilə təchiz edilib. Gecə vaxtı bu batareyalar təyyarənin enerji ehtiyacını ödəyərək fasiləsiz uçuşu təmin edir.

Skydweller adətən 7,500-dən 10,500 metrə (24,600-34,400 fut) qədər yüksəklikdə uçur. Gün ərzində 13,600 metrə (44,600 fut) qədər qalxa bilir, lakin gecə enerji sərfiyyatını azaltmaq üçün 1,500-3,000 metr (4,900-9,800 fut) aşağı enir. Boeing 747 kimi geniş qanadlara sahib olsa da, Skydweller-in çəkisi "jumbo jet"dən 160 dəfə azdır — maksimum 2,5 ton, Boeing 747 isə tam yüklənmiş halda 400 ton təşkil edir.

Dronun davamlı patrul qabiliyyəti dördqat ehtiyatlı uçuş idarəetmə və nəqliyyat vasitəsi idarəetmə sistemi ilə təmin edilir. Əgər sistemlərdən biri sıradan çıxarsa, ehtiyat sistem dərhal idarəetməni ələ alır. Bundan əlavə, Skydweller-in idarəetmə sistemi özünü bərpa edən alqoritmlərlə təchiz olunub. Bu alqoritmlər sıradan çıxan kodları avtomatik olaraq bağlayır, düzəldir və yenidən işə salır, beləliklə təyyarə yenidən tam funksional hala gəlir.

Dronun batareyaları gecə uçuşu təmin etsə də, onların tutumu zamanla azala bilər ki, bu da maksimum patrul müddətini məhdudlaşdıra bilər. Bundan əlavə, Skydweller günəş enerjisindən asılı olduğu üçün qış aylarında qütb regionları kimi az günəş işığı olan yerlərdə patrul həyata keçirmək çətin ola bilər.

Son zamanlarda Skydweller Aero və Thales şirkətləri dronu dəniz patrul əməliyyatları üçün radar nəzarət sistemi ilə təchiz etmək məqsədilə əməkdaşlıq ediblər. Hazırda dronun uçuş müddətini artırmaq üçün əlavə sınaq uçuşları planlaşdırılır. Bununla belə, bu layihə günəş enerjisi ilə işləyən uzunmüddətli uçuş texnologiyasında mühüm irəliləyiş hesab olunur.