Elm və Kosmos
Şotlandiyada Uşaq Qədim Gəmi Qalıqlarını Kəşf Etdi
20
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizŞotlandiyanın Sanday adasında 2024-cü ilin fevral ayında bir uşaq tərəfindən təsadüfən aşkar edilən gəmi qalıqları nəhayət identifikasiya edilib. Araşdırma nəticəsində məlum olub ki, bu qalıqlar İngiltərə Kral Donanmasına məxsus "HMS Hind" gəmisinə aiddir. Bu gəmi əvvəlcə hərbi məqsədlər üçün istifadə edilmiş, sonradan isə "Earl of Chatham" adlı balina ovu gəmisi olaraq yenidən təchiz edilmişdi.
Tapılan gəminin 12 tonluq palıd ağacından olan qalıqları yerli icma və mütəxəssislər tərəfindən diqqətlə araşdırılıb. Sanday adasının gəmi qəzaları ilə məşhur olduğunu vurğulayan Wessex Arxeologiyası təşkilatından Ben Saunders, bu bölgənin "Şotlandiyanın gəmi qəzası beşiyi" kimi tanındığını, lakin eyni zamanda bölgə sakinlərinin dənizçilərə yardımsevərliyi ilə də seçildiyini bildirib.
Araşdırmalar zamanı tapılan taxta materialları dendroxronologiya metodu ilə tədqiq edilib. Məlum olub ki, bu taxtaların bir hissəsi 1748-1762-ci illər arasında, digər hissəsi isə 1750-1780-ci illər arasında kəsilmiş ağaclardan hazırlanıb. Taxtaların cənub və cənub-qərbi İngiltərədən gətirildiyi də təsdiqlənib.
Yerli və milli arxivlərdə aparılan geniş araşdırmalar nəticəsində gəminin "HMS Hind" olduğu müəyyən edilib. Gəmi 1749-cu ildə İngiltərənin Chichester şəhərində inşa edilmiş və 24 toplu, altıncı dərəcəli hərbi freqat olaraq xidmət göstərmişdir. O, 1758 və 1759-cu illərdəki Louisbourg və Quebec mühasirələrində, eləcə də Amerika İnqilab Müharibəsi zamanı fəal iştirak etmişdir. Daha sonra gəmi İrlandiya dənizində təlim gəmisi kimi istifadə olunmuşdur.
Gəmi 1784-cü ildə Theophilus Pritzler adlı bir London tacirinə satılmış və "Earl of Chatham" adlı 500 tonluq balina ovu gəmisi kimi yenidən təchiz edilmişdir. Gəmi ilk kapitanı William Brownun rəhbərliyi altında dörd mövsüm ərzində Greenlandda balina ovlamış və 385 ton balina yağı əldə etmişdir. Lakin 1788-ci ildə gəminin yeni kapitanı gəmini Sanday adasının şimal-şərq sahillərində qəzaya uğratmışdır. 1788-ci ilin aprel ayında "Aberdeen Journal" qəzetində gəminin 56 nəfərlik heyəti ilə birlikdə qəzaya uğradığı, lakin bütün heyətin xilas edildiyi qeyd olunmuşdur.
Hazırda gəmi qalıqları Sanday İrs Mərkəzində xüsusi hazırlanmış su çənində saxlanılır. Bu çən Milli İrs Memorial Fondu tərəfindən maliyyələşdirilib. Taxtaların quruyub dağılmasının qarşısını almaq üçün bu üsul seçilib. Layihə çərçivəsində həm gəminin tarixi, həm də 1780-ci illərdə Sanday icmasının həyatı haqqında çoxlu məlumat əldə edilib.