Stanford Medicine tərəfindən hazırlanan PRIMA adlı kiçik simsiz göz çipi, yaşla bağlı makula degenerasiyasından əziyyət çəkən insanlara yenidən görmə qabiliyyətini bərpa etməyə kömək edir. Bu xəstəlik, mərkəzi görməni tədricən məhv edərək, yaşlı insanlar arasında geri dönməz korluğun əsas səbəbi hesab olunur.

PRIMA sisteminin iş prinsipi

PRIMA sistemi iki əsas hissədən ibarətdir: ağıllı eynəyə quraşdırılmış kiçik bir kamera və retina içərisinə implantasiya edilən simsiz çip. Kamera vizual məlumatları toplayır və infraqırmızı işıq vasitəsilə çipə ötürür. Çip isə bu məlumatları elektrik siqnallarına çevirir və zədələnmiş fotoreseptorların yerinə görmə məlumatlarını beyin hüceyrələrinə çatdırır.

Bu texnologiya, Palanker Lab tərəfindən 20 ildən çox araşdırma və inkişaf nəticəsində ortaya çıxıb. PRIMA çipi, əvvəlki protez göz cihazlarından fərqli olaraq, istifadəçilərə form görmə qabiliyyətini bərpa etməyə imkan verir.

Tədqiqatın nəticələri

Stanford Medicine və beynəlxalq alimlər tərəfindən aparılan klinik sınaqda 32 iştirakçıdan 27-si implant yerləşdirildikdən sonra bir il ərzində oxuma qabiliyyətini bərpa etdi. İştirakçıların əksəriyyəti vizual kəskinlikdə əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edərək, kitab oxumaq, metro işarələrini tanımaq və gündəlik həyatlarında istifadə etmək imkanına sahib oldular.

Sınaq zamanı bəzi iştirakçılar göz təzyiqi artımı, periferik retina yırtıqları və subretinal qanaxma kimi yan təsirlərlə qarşılaşdılar. Lakin bu problemlər iki ay ərzində həll olundu və heç biri həyati təhlükə yaratmadı.

Gələcək planlar

PRIMA çipi hələlik yalnız qara və ağ görmə təmin edir, lakin tədqiqatçılar yaxın gələcəkdə çipin tam rəngli görmə qabiliyyətini dəstəkləyən versiyasını hazırlamağı planlaşdırırlar. Yüksək çözünürlüklü çiplər üzərində işlər davam edir və bu, iştirakçılara daha təbii və dəqiq görmə təmin edə bilər.

Professor Daniel Palanker bildirib ki, növbəti nəsil çip daha kiçik piksel ölçüsü ilə daha yaxşı çözünürlük təmin edəcək və bu texnologiya digər korluq növləri üçün də tətbiq edilə bilər.

Bu innovativ texnologiya, yaşlı insanlar arasında görmə qabiliyyətini bərpa etmək üçün ümid işığı yaradır və tibbi texnologiyanın inkişafında yeni bir mərhələni simvolizə edir.