Süni intellekt işimizi əlimizdən alacaqmı? Bu sual son illərdə, xüsusilə ChatGPT və digər süni intellekt xidmətlərinin gündəlik həyatımıza daxil olduğu dövrdən etibarən tez-tez səsləndirilir. Bu sualın ədalətli olduğunu demək olar, çünki bir çox şirkət artıq süni intellekt texnologiyalarını tətbiq etmək üçün işçi qüvvəsini azaltmağa qərar verib. Lakin bu mövzuda Microsoft tərəfindən aparılan elmi bir araşdırma daha dəqiq cavab təqdim edir.

Microsoft tədqiqatçıları, 2025-ci ilin iyul ayında "Süni İntellektlə İşləmək: Süni İntellektin İşgüzar Təsirləri" adlı bir araşdırma dərc ediblər. Bu araşdırmada hansı peşələrin süni intellekt texnologiyalarına görə daha çox risk altında olduğu müəyyən edilib. Araşdırma üçün Copilot platformasında istifadəçilərin 200 min anonim söhbəti təhlil edilib və müxtəlif tapşırıqların süni intellekt tərəfindən yerinə yetirilməsi keyfiyyətinə əsasən peşələrə qiymət verilib.

Tədqiqatın nəticələrinə görə, süni intellektin təsir etdiyi sahələr əsasən kommunikasiya və media ilə bağlıdır. Çünki bu sahələrdə çalışanlar çox vaxt məqalə yazmaq, məzmun hazırlamaq və ya məlumatları yığmaq üçün chatbotlardan istifadə edirlər. Bu proseslərdə süni intellekt məhsuldarlığı artırır və iş üçün sərf olunan vaxtı əhəmiyyətli dərəcədə azaldır. Lakin yaradıcı və strateji rollar hələ də insan təcrübəsinə əsaslanır və tam avtomatlaşdırılmır.

Digər tərəfdən, inzibati işlər, akademik sahələr və müştəri xidməti kimi sahələrdə süni intellekt daha çox dəstəkçi rol oynayır. Bu sahələrdə süni intellekt prosesi sürətləndirsə də, insanın qərar qəbul etmə bacarığı hələ də əvəzolunmazdır.

Ən az təsirə məruz qalan sahələr isə fiziki işlərdir. Çünki bu cür işlər insanın çevikliyini, empatiyasını və kreativliyini tələb edir. Məsələn, təmizlik işləri, bağçılıq, aşpazlıq və əl işləri sahələrində insan əməyinin əvəz olunması çətindir. Həmçinin, avtomobil təmiri, kənd təsərrüfatı və tikinti sahələrində də süni intellekt texnologiyalarının təsiri məhduddur.

Microsoftun tədqiqatı göstərir ki, süni intellekt bəzi işləri tamamilə əvəz etməkdən çox, onları optimallaşdırmağa və daha məhsuldar etməyə yönəlir. Bu isə peşəkarların öz bacarıqlarını yeni texnologiyalarla uyğunlaşdırmaq üçün bir fürsət yaradır.