Süni İntellektin Tarixi və İnkişafı

Süni intellekt anlayışı ilk dəfə 1950-ci illərdə amerikalı riyaziyyatçı Con MakKartinin təşəbbüsü ilə yaranıb. O, bu termin vasitəsilə kompüterlərin gələcəkdə nələrə qadir ola biləcəyini araşdırmaq və maliyyə dəstəyi cəlb etmək niyyətində idi. Lakin süni intellekt anlayışının kökləri daha qədimdir. 1939-cu ildə Nyu-Yorkda keçirilən Dünya Sərgisində Elektro adlı insanabənzər robot təqdim olunmuşdu. Elektro yeriyə, danışa və eşidə bilirdi. Bu kimi inkişaflar, o dövrdə primitiv görünməsinə baxmayaraq, süni intellektin bugünkü uğurlarının əsasını qoymuşdu.

Üç Səviyyəli Süni İntellekt

Süni intellektin inkişafı üç əsas səviyyədə təsvir olunur. Birinci səviyyədə süni intellekt insanın müəyyən kognitiv bacarıqlarını təkrarlayır, lakin daha sürətli və effektiv şəkildə. Şahmat oynamaq, xəritələri oxumaq və riyazi hesablamalar bu sahəyə daxildir.

İkinci səviyyədə 'metaverse' kimi virtual mühitlər vasitəsilə süni intellektə real dünya ilə daha yaxşı uyğunlaşma imkanı yaradılır. Bu mühitlərdə su damcısı və ya digər obyektlər real fiziki xüsusiyyətləri təqlid edir. Lakin bu mühitlər tamamilə insan tərəfindən yaradıldığı üçün real dünyadakı gözlənilməz hadisələri əks etdirmir.

Üçüncü səviyyədə robotlar sensorlar vasitəsilə ətraf mühiti qavrayır və hərəkət edərək bu mühiti dəyişdirir. Bu 'cisimləşmiş süni intellekt' robotun fiziki xüsusiyyətlərinə uyğun şəkildə öyrənmə və inkişaf etmə imkanını artırır.

Gələcəyin Perspektivləri

Süni intellekt və robotların birləşməsi gələcəkdə böyük dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bu texnologiyalar məhsuldarlığı artıraraq sənaye və iqtisadiyyatda yeni üstünlüklər yarada bilər. Xüsusilə Çin, Koreya, Sinqapur, Almaniya və Yaponiya kimi ölkələr robot texnologiyasında lider mövqedədirlər. Bu ölkələr robotların sənaye sahəsində istifadəsi ilə məhsuldarlıq fərqini daha da artırır.

Çinin humanoid robotlar sahəsindəki startapları və 'AI Plus' təşəbbüsü ölkənin bu sahədə lider olmaq niyyətini təsdiqləyir. Bu inkişaflar, digər ölkələrlə rəqabət şəraitində, gələcəkdə daha innovativ məhsulların yaranmasına səbəb olacaq. Bu texnologiyalar insan həyatını dəyişdirərək daha ağıllı və geniş perspektivlərə malik cəmiyyətlər yarada bilər.

İnsan İnkişafı Üçün Əhəmiyyəti

Süni intellekt və robotların birləşməsi yalnız texnoloji deyil, həm də sosial inkişaf üçün mühüm rol oynayır. Bu texnologiyalar insan həyatını asanlaşdırmaqla yanaşı, yeni iş imkanları və iqtisadi üstünlüklər yarada bilər. Tədqiqatçılar və siyasətçilər bu sahəyə investisiya qoyaraq insan inkişafını dəstəkləməlidirlər.