Süni İntellekt: Yeni Milyarderlər Necə Yaranır?

Süni İntellektin Təlimi Üçün Milyardlarla Dollar

Süni intellekt (SI) sahəsində irəliləyişlər üçün lazım olan təlim dataları bazarı son illərdə sürətlə böyüyür. OpenAI, Anthropic və digər qabaqcıl laboratoriyalar süni ümumi intellektə (AGI) çatmaq üçün xüsusi məlumatlar tələb edir. Bu məlumatların hazırlanması isə böyük maliyyə xərcləri ilə müşayiət olunur. 2025-ci ildə yalnız bir neçə şirkət bu sahədə 10 milyard dollardan çox xərcləyib.

Mercor: Gənc Milyarderlər və Rekord Gəlir

Mercor şirkətinin təsisçisi Brendan Foody, 19 yaşında bu şirkəti quraraq süni intellektin data ehtiyaclarını qarşılamaq üçün mühəndislər cəlb etməyə başladı. Şirkət 2023-cü ildə fəaliyyətə başlayaraq, qısa müddətdə illik 1 milyon dollar gəlir əldə etdi. 2024-cü ildə isə Scale AI şirkətinin 1200 mühəndis tədarükü tələbinə cavab verdi. 2025-ci ilin sentyabrında Mercor illik gəlirini 500 milyon dollara çatdıraraq "tarixin ən sürətli böyüyən şirkəti" adını qazandı. Şirkətin son maliyyələşmə raundunda dəyəri 10 milyard dollar olaraq qiymətləndirilib. Brendan Foody və onun iki həmtəsisçisi hazırda 22 yaşındadır və ən gənc milyarderlər sırasındadır.

Data Təchizatçıları: Yeni Qızıl Damar

Süni intellekt laboratoriyaları artıq asanlıqla əldə edilə bilən məlumatları tükədib. Bu səbəbdən, xüsusi sahələrdə yüksək keyfiyyətli məlumatlara tələb artıb. OpenAI və DeepSeek kimi laboratoriyalar proqramlaşdırma və maliyyə sahələrində təlim dataları üçün böyük məbləğlər ödəyir. Surge AI və Scale AI kimi şirkətlər insan rəyləri əsasında təlim dataları tədarük edir. Surge AI-nin illik gəliri 1 milyard dolları keçib və şirkət hazırda 15 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilir. Lakin bu sahədə keyfiyyət problemləri və hüquqi mübahisələr də mövcuddur.

İnsan Ekspertizası: Yeni Paradigma

Ekspertlər qeyd edir ki, süni intellektin inkişafı üçün insan ekspertizasına ehtiyac artıb. Şirkətlər müxtəlif sahələrdə mütəxəssislər cəlb edərək xüsusi təlim metodları hazırlayır. Məsələn, tibb, hüquq, fizika və hətta ağac emalı sahələrində yüksək keyfiyyətli məlumatlar toplanır. Bu məlumatların hazırlanması çox vaxt tələb edir və böyük əmək sərf olunur. Rubrikaların hazırlanması isə xüsusilə çətin və vaxt aparan bir prosesdir.

Yeni İş Sahələri və Gələcək Perspektivlər

Süni intellektin təlimi üçün data hazırlığı artıq yeni iş sahəsi kimi formalaşır. Şirkətlər bu sahədə yüksək maaşlı iş yerləri təklif edir və iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində rubrikalar hazırlayır. Ekspertlər hesab edir ki, süni intellektin inkişafı təkcə texnologiya sahəsini deyil, bütün iqtisadiyyatı dəyişdirə bilər. Məsələn, Handshake AI kimi şirkətlər yüksək ixtisaslı mütəxəssisləri cəlb edərək sürətlə böyüyür.

Nəticə

Süni intellekt laboratoriyalarının məlumatlara olan tələbi bu sahədə yeni imkanlar yaradır. Milyardlarla dolların dövr etdiyi bu bazar, insan ekspertizasına olan ehtiyacın artdığı bir dövrdə daha da genişlənir. Süni intellektin gələcəkdə daha ümumi və müstəqil olacağı gözlənilsə də, hazırda onun inkişafı insan əməyinə bağlıdır.