Beynəlxalq tədqiqatçı qrupu Sakit okeanın ən dərin bölgələrində olan xüsusi bir sualtı ekosistemi aşkar edib. Tədqiqatçılar Rusiyanın və Alaskanın sahilləri boyunca yerləşən Kuril-Kamçatka və Aleut çökəkliklərində, 9,5 kilometrə qədər dərinlikdə çox sayda boru qurdları və mollyusk cəmiyyətləri tapıblar. Bu bölgələrdə yüksək təzyiq, qida çatışmazlığı və tam qaranlıq şərait hökm sürür. Əvvəllər belə dərinliklərdə yalnız mikroorqanizmlərin yaşadığı düşünülürdü. Lakin Çin istehsalı olan "Fendouzhe" adlı sualtı tədqiqat vasitəsi ilə bu zənn dəyişdirilib. Tədqiqatçılar 2,500 kilometr uzunluğunda bir ekosistemin mövcud olduğunu təsdiqləyiblər.

Tədqiqatın diqqət çəkən tərəfi bu canlıların günəş işığı olmadan necə yaşadığıdır. Onlar enerji mənbəyi kimi kimyəvi birləşmələrdən istifadə edirlər. Dəniz dibindən çıxan hidrogen sulfid və metan bu sistemin əsas enerji mənbəyidir. Mikroorqanizmlər bu maddələri kimyəvi sintez vasitəsilə biokütləyə çevirir və daha böyük canlılar üçün qida təmin edir. Beləliklə, boru qurdları və mollyusklarla simbiotik əlaqələr yaranır.

Tədqiqatda həmçinin metanın mənbəyi araşdırılıb. Alınan izotop nümunələri metanın digər mikroorqanizmlər tərəfindən istehsal edildiyini göstərib. Dərin okean çökəkliklərinin çuxurvari strukturu, üzvi maddələrin okeanın səthindən və sualtı sürüşmələrdən aşağıya daşınmasını təmin edən təbii bir toplanma sahəsi kimi fəaliyyət göstərir. Bu maddələr oksigeni az olan dərinliklərdə parçalanır və metan yaranır.

Çin Elmlər Akademiyasından Mengran Du və Rusiya Elmlər Akademiyasından Vladimir Morduxoviç bildiriblər ki, bu kəşf "ekstremal dərinliklərdə həyat potensialı ilə bağlı uzun müddətli fikirləri" dəyişdirir. Gələcək tədqiqatlar bu canlıların ekstremal şəraitə necə uyğunlaşdığını və kimyəvi reaksiyalardan necə qida əldə etdiklərini araşdıracaq. Qeyd edək ki, okeanın ən dərin nöqtəsi təxminən 11 kilometr dərinlikdədir.