Qədim freskaların sirri

Teksas və Meksikadakı kanyonlarda tapılan qədim freskalar insanlıq tarixinin ən sirli sənət nümunələrindən biridir. Alimlərin araşdırmalarına görə, bu təsvirlər 5000 ildən çox əvvəl çəkilib və sonuncuları eramızdan əvvəl 1370-1035-ci illər arasında tamamlanıb. Bu rəsmlər, daha sonrakı Mesoamerika mədəniyyətlərinin kosmoloji inanclarına güclü təsir göstərmiş ola bilər.

İnsan və 'canavar' təsvirləri

Freskalarda insan fiqurları 10 santimetrdən 8 metrə qədər dəyişən ölçülərdədir. Bu fiqurlar baş geyimləri ilə diqqət çəkir: bəziləri dovşan qulaqlarını, digərləri isə buynuzları xatırladır. Rəsmlərdəki fiqurların bəzək əşyaları və müxtəlif atributları onları adi insanlardan çox 'canavar' kimi təsvir edir.

Rəsmlərin çəkilmə texnikası

Alimlər freskaları araşdırmaq üçün 57 radiokarbon testindən və 25 oksalat mineral analizindən istifadə ediblər. Nəticələr göstərir ki, bu rəsmlər Holosen dövrünün ikinci yarısında yaradılıb. Rəsmlərin çəkilməsi üçün ovçu-yığıcılar, nəsillər boyu sistemli bir inanclar kompleksini ötürərək, bu sənəti yaratmışlar.

Kanyonların müqəddəsliyi

Rəsmlər Rio Grande çayının şimalında yerləşən 150-dən çox qayalıq sığınacağın divarlarını və tavanlarını bəzəyir. Rəsmlərin uzunluğu 150 metrə, hündürlüyü isə 15 metrə çatır. Bu təsvirlərin yaradılması üçün qədim insanlar ehtimal ki, taxta konstruksiyalar və ya nərdivanlardan istifadə ediblər.

Rəsmlərin rəngləri və materialları

Freskaların rəngləri qırmızı, qara, sarı, narıncı və ağ tonlarda hazırlanıb. Qırmızı və sarı rənglər üçün dəmir oksidlər, qara rəng üçün isə manqan istifadə olunub. Bu təbii pigmentlər orqanik maddələrlə, məsələn, maral sümüyü iliyindən və ya mədəni bitki şirələrindən qarışdırılmışdır.

İnancların rituallarla ötürülməsi

Alimlər rəsmlərin təsadüfi çəkilmədiyini, əksinə, qısa zaman ərzində yaradılan kompleks kompozisiyalar olduğunu müəyyən ediblər. Bir rəngli qatın üzərinə başqa bir qat əlavə edilərək, polixrom fiqurlar bir-birinə qarışdırılıb. Bu rəsmlər 4000 il ərzində, 175 nəsil boyunca yaradılıb. Bu dövrdə iqlim dəyişiklikləri baş verib, lakin rəsmlərin motivləri və rəng ardıcıllığı sabit qalıb.

Kanyonların müqəddəs mənası

Araşdırmalara görə, Pecos çayı kanyonları qədim insanlar üçün 'müqəddəs güc yeri' kimi qəbul edilib. Freskalar təkcə sənət nümunəsi deyil, həm də ritualların bir hissəsi olub. Bu təsvirlərdə şifrələnmiş biliklər qədim mədəniyyətlər üçün böyük əhəmiyyət daşıyıb. Bu günə qədər bu rəsmlər Şimali və Cənubi Amerikanın ən qədim qayaüstü sənət nümunəsi hesab edilir.