Araşdırmanın əsas nəticələri

Toronto Metropolitan Universiteti və Laval Universitetinin apardığı yeni araşdırma, gecə telefon istifadəsinin hər zaman yuxu keyfiyyətinə mənfi təsir etmədiyini ortaya qoydu. Araşdırmada Kanada üzrə 1000-dən çox yetkin iştirakçıdan gecə ekran istifadəsi və yuxu sağlamlığı ilə bağlı məlumatlar toplanıb. Nəticələr göstərir ki, hər gecə ekran istifadə edənlər və heç istifadə etməyənlər arasında yuxu keyfiyyəti baxımından ciddi fərq yoxdur. Ən pis yuxu keyfiyyəti isə yalnız bir neçə gecə telefon istifadə edənlərdə müşahidə olunub.

Mavi işıq həmişə günahkar deyil

Əvvəlki araşdırmalarda telefonların yaydığı mavi işığın melatonin hormonunun istehsalını azaltdığı və yuxunu pozduğu iddia edilirdi. Lakin TMU alimləri qeyd edirlər ki, bu tədqiqatlar yaş, zamanlama və işıq intensivliyini nəzərə almamışdır. Professor Colleen Carney, bu mövzuda aparılan bəzi tədqiqatların laboratoriya şəraitində həyata keçirildiyini və nəticələrin real həyatı tam əks etdirmədiyini bildirib. O deyir: 'İnsanlar bu sahədəki tapıntıları çox geniş şəkildə tətbiq ediblər və bəzi araşdırmaların nəticələrinə lazımi diqqət yetirməyiblər.'

Məzmunun rolu

Carney və onun həmkarları vurğulayırlar ki, telefon istifadəsinin yuxuya təsiri yalnız mavi işıqla məhdudlaşmır. Əsas məsələ, telefonda nə ilə məşğul olmağınızdır. Əgər sizi narahat edən və ya diqqətinizi cəlb edən məzmunla məşğulsunuzsa, bu, yuxuya getməyinizi çətinləşdirə bilər. Araşdırmada iştirak edənlərin 80%-dən çoxu son bir ayda gecə ekran istifadə etdiyini, yarısı isə hər gecə bunu etdiyini bildirib.

Ekspert rəyləri

Araşdırmaya dair müzakirələr davam edir. Dr. Alex Dimitriu, Kaliforniyada fəaliyyət göstərən psixiatr və yuxu mütəxəssisi, bu araşdırmanı 'fascinasiya yaradan' adlandırıb, lakin ekran istifadəsinin yuxuya təsir etdiyini vurğulayan əvvəlki tədqiqatlara istinad edib. Dimitriu deyir: 'Telefon ekranları, sadəcə, çox maraqlıdır. Mən bir kitab oxuyanda 10 dəqiqə içində yuxuya gedirəm, lakin telefonla saatlarla vaxt keçirə bilərəm.'

Yaş faktoru və uşaqların həssaslığı

Araşdırma həmçinin yaş amilinin təsirini vurğulayır. Gənclər və yeniyetmələr mavi işığın melatonin səviyyəsinə təsirinə daha həssasdırlar. Carney qeyd edir ki, 'Pubertiya dövründə işıq həssaslığı artır, lakin yaşlandıqca gözlərdə baş verən dəyişikliklər işığın təsirini azaldır.'

Nəticə

Yeni araşdırma göstərir ki, gecə telefon istifadəsi ilə yuxu keyfiyyəti arasındakı əlaqə düşündüyümüz qədər sadə deyil. Mavi işıq faktoru əhəmiyyətli olsa da, yaş, zamanlama və məzmun daha önəmli rol oynayır. İnsanlar ekran istifadəsini məhdudlaşdırmaq üçün yalnız işıqdan deyil, həm də məzmundan qaynaqlanan narahatlıqları nəzərə almalıdırlar.