'Texas App Store Accountability Act' qanununa STOP: Texnologiya Nəhəngləri Nəfəs Aldı

Məhkəmə qərarı və qanunun mahiyyəti

Texas ştatında federal məhkəmə, Apple və digər tətbiq mağazalarını istifadəçilərin yaşını yoxlamağa məcbur edəcək SB2420 qanununun tətbiqini müvəqqəti olaraq dayandırdı. Bu qanun, 'Texas App Store Accountability Act' adı ilə tanınır və 1 yanvar 2026-cı ildən qüvvəyə minməli idi.

Qanuna əsasən, 18 yaşdan kiçik istifadəçilər yalnız ailə qrupuna (Family Sharing) qoşulmaqla hesab yarada bilərdilər. Bundan əlavə, valideynlərə uşaqlarının hesablarını daha yaxından izləmək üçün əlavə nəzarət alətləri təqdim olunmalı idi.

Azadlıq hüququ və məhkəmə qərarı

Federal hakim Robert Pitman, qanunun ABŞ Konstitusiyasının Birinci Düzəlişini - söz azadlığını pozduğunu ehtimal edərək, onun tətbiqinə müvəqqəti qadağa qoydu. Bu qərar, qanunun tamamilə konstitusiyaya zidd olub-olmamasını müəyyən edəcək sonrakı məhkəmə proseslərinə qədər qüvvədə qalacaq.

Texnologiya şirkətlərinin reaksiyası

Qanunun əsas əleyhdarlarından biri Apple şirkəti olub. Şirkət, qanunun tətbiqi nəticəsində istifadəçi məxfiliyinin pozulacağını iddia edib. Apple bildirir ki, hətta hava proqnozu və ya idman nəticələri kimi sadə tətbiqləri yükləmək üçün belə şəxsi məlumatların toplanması tələb olunacaq.

Apple və Google-un daxil olduğu Kompüter və Kommunikasiya Sənayesi Assosiasiyası (CCIA) məhkəməyə müraciət edərək qanuna qarşı çıxıb. Apple-ın baş direktoru Tim Kukun Vaşinqtonda ABŞ Konqresinin Enerji və Ticarət Komitəsinin üzvləri ilə görüşərək, qanunun tətbiqinin zərərli nəticələrini izah etdiyi də bildirilir.

İnsanları necə təsir edir?

Əgər qanun qüvvəyə minərdisə, valideynlər üçün yeni nəzarət mexanizmləri yaradılacaq, lakin eyni zamanda, istifadəçilərin şəxsi məlumatlarının məxfiliyi ilə bağlı narahatlıqlar daha da artacaqdı. Bu qərar, texnologiya və hüquq arasında balansın necə qorunmalı olduğu barədə geniş müzakirələrə səbəb olub.

Hazırda məhkəmə qanunun tamamilə konstitusiyaya zidd olub-olmamasını araşdırır. Əgər qanun konstitusiyaya zidd hesab edilərsə, tamamilə ləğv ediləcək.