Yadplanetli Texnoloji Həyatın Nadir Olmasının Səbəbləri

Yadplanetli texnoloji həyatın nadir olmasının səbəbləri yeni araşdırmada araşdırılıb. Araşdırma EPSC-DPS2025 birgə toplantısında təqdim edilib və plitə tektonikası ilə atmosferdə karbon dioksid miqdarının həyati əhəmiyyətini vurğulayır.

Plitə Tektonikası və Karbon Dioksid Balansı

Plitə tektonikası karbon-silikat dövriyyəsi vasitəsilə atmosferdəki karbon dioksid miqdarını tənzimləyir. Bu balans biosferin davamlılığını təmin edir. Lakin karbon dioksid çox olarsa, istixana effekti yarana bilər, az olarsa isə fotosintez dayanır. Araşdırmada göstərilib ki, Yer kürəsində bu proses 200 milyon ilə 1 milyard il arasında dayanacaq.

Atmosfer Tərkibinin Rolunu Araşdırmaq

Araşdırma, karbon dioksid miqdarının 10% olduğu planetlərin biosferini 4.2 milyard il, 1% olduqda isə 3.1 milyard il davam etdirə biləcəyini göstərir. Həmçinin, atmosferdə minimum 18% oksigenin olması lazımdır ki, texnoloji həyat inkişaf etsin. Oksigenin az olduğu mühitdə metal əridilməsi və texnologiya inkişafı mümkün olmur.

Texnoloji Həyatın İnkişafı və Ömrü

Yer kürəsində texnoloji həyatın inkişafı 4.5 milyard il tələb edib. Araşdırmada göstərilib ki, texnoloji həyatın ömrü nə qədər uzun olarsa, digər mədəniyyətlərin eyni zamanda mövcud olma ehtimalı artar. Məsələn, 10 texnoloji sivilizasiyanın mövcud olması üçün onların orta ömrü 10 milyon ildən çox olmalıdır.

SETİ Araşdırmalarının Əhəmiyyəti

Araşdırmanın müəlliflərindən Dr. Manuel Scherf, SETİ-nin davam etməsinin vacibliyini vurğulayır. O deyir ki, “Yadplanetli texnoloji həyat nadir olsa da, bunun yeganə yolu axtarışlarımızı davam etdirməkdir. Əgər heç nə tapılmasa, nəzəriyyəmiz güclənər, əgər tapılsa, kainatda tək olmadığımızı sübut edərik.”

Əlavə Məlumat

Araşdırma, yadplanetli həyatın yaranması, fotosintez, çoxhüceyrəli həyat və texnologiya inkişafı kimi amillərin də nəzərə alınmasını tövsiyə edir. Bu amillərin ehtimalı yüksək olarsa, yadplanetli texnoloji həyat daha çox yayılmış ola bilər. Əks halda, pessimist proqnoz qaçınılmazdır.

Yeni araşdırma yadplanetli texnoloji həyatın nadir olmasının səbəblərini daha dərindən başa düşməyimizə kömək edir və SETİ-nin gələcək tədqiqatlarının vacibliyini önə çəkir.