Torpaq Bakteriyasından Güclü Antibiotik Kəşfi

Torpaq bakteriyasının istehsal etdiyi antibiotiklər üzərində aparılan tədqiqatlar dərmanlara davamlı infeksiyalarla mübarizədə yeni ümid yaradıb. Britaniyanın Koventri şəhərində yerləşən Warwick Universitetinin alimləri, Streptomyces coelicolor bakteriyasının istehsal etdiyi methylenomycin A adlı antibiotikin araşdırılması zamanı gözlənilməz bir kəşfə imza atıblar.

100 dəfə güclü birləşmə tapıldı

Araşdırma zamanı alimlər methylenomycin A-nın istehsal prosesində yaranan aralıq birləşmə — premethylenomycin C lactone — adlı maddənin antibiotik təsirinin, son məhsuldan 100 dəfə güclü olduğunu aşkar ediblər. Bu birləşmə, dərmanlara davamlı olan və müalicəsi çətin olan bakteriya növlərini kiçik dozalarla məhv edə bilir. Məsələn, Staphylococcus aureus və Enterococcus faecium kimi təhlükəli bakteriyaların öldürülməsi üçün çox aşağı dozalar kifayət edir.

Təsadüfi kəşf

Araşdırma 2006-cı ildə başlamış və 2010-cu ilə qədər methylenomycin A-nın istehsal mexanizmi tam şəkildə xəritələndirilmişdir. Lakin araşdırma qrupu, aralıq birləşmələrin potensialını tam anlamadığı üçün onları bir müddət diqqətdən kənarda saxlamışdı. 2017-ci ildə bir doktorant bu maddələrin antibiotik təsirini test edərkən onların inanılmaz gücünü ortaya çıxardı.

Ekspert rəyləri

Kanadadakı McMaster Universitetinin biokimyaçısı Gerard Wright bu kəşfi belə qiymətləndirib: 'Köhnə yolları araşdıraraq yeni bioaktiv kimyəvi birləşmələr tapma potensialı böyükdür.' Bu kəşf, dərmanlara davamlı bakteriyaların səbəb olduğu qlobal sağlamlıq böhranının həllində əhəmiyyətli rol oynaya bilər.

İnsan təsiri

Dərmanlara davamlı infeksiyalar 25 il ərzində dünya üzrə 39 milyon ölümə səbəb ola bilər. Bu yeni antibiotik, insan həyatı üçün kritik olan müalicə üsullarında inqilabi dəyişikliklərə yol aça bilər. Alimlər, bu kəşfin yeni dərmanların hazırlanmasına yol açacağını ümid edirlər.

Bu cür kəşflər, elm dünyasında təsadüfi anların necə böyük təsir göstərə biləcəyini bir daha sübut edir.