Son aylarda dünya üzrə akademik institutlara qarşı kiberhücumların artdığı müşahidə olunur. 10 noyabrda Princeton Universitetinin məlumat bazasına müdaxilə edən hakerlər tələbələr, məzunlar və donorların şəxsi məlumatlarını ələ keçiriblər. Oxşar hadisələr oktyabr ayında Harvard Universiteti (Massaçusets, ABŞ) və Pensilvaniya Universitetində (Filadelfiya, ABŞ) də baş verib.

Kiberhücumların artma səbəbləri

Ekspertlər universitetlərin kiberhücumlara qarşı həssas olduğunu vurğulayır. Bu təhsil ocaqları dəyərli məlumatları — işçi qeydləri, intellektual mülkiyyət və tədqiqat nəticələrini saxlayır, lakin köhnəlmiş təhlükəsizlik sistemləri onların müdafiəsini çətinləşdirir. Universitetlərin müxtəlif rəqəmsal infrastrukturları və geniş ictimaiyyətə açıq olması, hakerlər üçün onları daha cazibədar hədəfə çevirir.

Süni intellektin yeni təhlükəsi

Süni intellektin inkişafı ilə hakerlər məlumat oğurlamaq üçün daha sürətli və təsirli yollar tapır. Avstraliyanın Melburn Universitetindən kibertəhlükəsizlik üzrə tədqiqatçı Tobi Murray qeyd edir ki, dövlətlərarası siyasi rəqabət universitetləri daha çox hədəfə çevirib. Ransomware kimi zərərli proqramlar vasitəsilə hakerlər məlumatları bloklayır və pul tələb edir.

İnsanların gündəlik həyatı necə təsirlənir?

Kiberhücumlar universitet işçilərinin e-poçt və tədqiqat proqramlarına həftələrlə, hətta aylarla girişini məhdudlaşdırıb. Bu, tədqiqatların dayandırılmasına, layihələrin ləngiməsinə və tələbələrin tədris prosesində ciddi çətinliklərə səbəb olur. "Bu vəziyyət daha da pisləşəcək," deyə Böyük Britaniyanın Jisc təşkilatından təhlükəsizlik direktoru David Batho xəbərdarlıq edir. "Artıq yalnız profilaktika kifayət etmir, davamlı müdafiə sistemləri qurulmalıdır."

Nəticə

Son bir ildə Böyük Britaniyada ali təhsil müəssisələrinin 91%-i və əlavə təhsil kolleclərinin 85%-i kiberhücumlara məruz qalıb. Ekspertlər universitetlərin daha güclü müdafiə sistemləri qurmalı olduğunu söyləsə də, bu prosesin vaxt və resurs tələb etdiyi açıqdır. Kiberhücumların artması yalnız akademik dairələrə deyil, cəmiyyətin bütün təbəqələrinə təsir edir — bu, təhsilin gələcəyini təhlükə altına qoyur.