Yeni Texnologiya: Enerji Saxlayan Beton

Dünyada sudan sonra ən çox istifadə olunan material olan beton indi enerji saxlayan texnologiyaya çevrilə bilər. Danimarkanın Aarhus Universitetinin alimləri mikroblarla zənginləşdirilmiş yeni bir biohibrid beton hazırlayıblar. Bu texnologiya, elektrik enerjisini saxlamaq üçün betonu superkondensatora çevirir.

Araşdırma zamanı alimlər Shewanella oneidensis bakteriyalarını betona əlavə edərək, enerji saxlayan biofilmlər yaradıblar. Bu biofilmlər betonun içərisində elektrik enerjisini saxlayır və ehtiyac olduqda onu yenidən buraxır. Ən maraqlısı isə, bu betonun özünü bərpa edə bilməsidir. Əgər enerji saxlama qabiliyyəti zəifləsə, bakteriyalara qida əlavə etməklə onların 80%-ə qədər funksiyasını bərpa etmək mümkündür.

Real Binalarda İstifadə İmkanları

Tədqiqatın müəlliflərindən biri olan Qi Luo bildirib ki, bu texnologiya gələcəkdə real binalara inteqrasiya edilə bilər. O deyib: 'Bu beton divarlar, təməl və körpülərdə istifadə edilərək günəş panelləri kimi bərpa olunan enerji mənbələrini dəstəkləyə bilər.' Hazırda ev sahibləri günəş panellərindən əldə olunan enerjini saxlamaq üçün əlavə batareyalar quraşdırmalıdırlar. Yeni beton isə bu saxlama funksiyasını birbaşa binanın tikinti materialına inteqrasiya edə bilər.

Məsələn, alimlərin hesablamalarına görə, bakteriyalarla zənginləşdirilmiş betonla tikilmiş adi bir otaq divarları 10 kWh enerji saxlaya bilər. Bu, bir müəssisənin serverini bir gün ərzində işlətmək üçün kifayətdir. Üstəlik, bu material 10000 doldurma və boşaltma dövründən sonra belə, ilkin tutumunun 85%-ni saxlayır.

Texnologiyanın Məhdudiyyətləri

Yeni texnologiya perspektivli olsa da, hələ kommersiya istifadəsinə hazır deyil. Alimlər mikrobların uzunmüddətli davranışlarını tam öyrənməyiblər və onların minimal baxımla nə qədər yaşaya biləcəyini dəqiqləşdirmək üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var. Bundan başqa, bakteriyaların kütləvi istehsalı və mikrobların qələvi mühitdə davranışı da texnologiyanın tətbiqinə təsir edən amillərdir.

Həmçinin, yüksək temperaturda mikrobların fəaliyyətinin zəiflədiyi müəyyən edilib. Mikroblar 30-37 dərəcə Selsi temperaturda ən aktivdirlər, lakin 80 dərəcədən yuxarı istilikdə tamamilə sıradan çıxırlar. Buna baxmayaraq, ölü mikrobların yaratdığı biofilmlər müəyyən enerji saxlama qabiliyyətini qoruyur.

Gələcəyin Enerji Həlli?

Bu yeni beton texnologiyası, tikinti sənayesində enerji saxlamanın inqilabi bir həll yolu ola bilər. Ancaq genişmiqyaslı tətbiq üçün hələ çox iş görülməlidir. Buna baxmayaraq, alimlər bu texnologiyanın bərpa olunan enerji mənbələrinin səmərəliliyini artırmaqda böyük potensiala malik olduğuna inanırlar.