ABŞ Baş Prokurorlarından Süni İntellektə Xəbərdarlıq

ABŞ-ın müxtəlif ştat və ərazilərindən olan baş prokurorlar texnologiya nəhənglərinə – OpenAI, Microsoft, Anthropic, Apple, Replika və digər şirkətlərə – süni intellektin (GenAI) təhlükəli təsirlərinə qarşı ciddi tədbirlər görməyə çağırış ediblər. Dekabrın 9-da yazılmış və dekabrın 10-da ictimaiyyətə açıqlanan məktubda uşaqların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün daha güclü müdafiə mexanizmlərinin yaradılması tələb olunur.

Məktubda deyilir: 'Biz, imzalayan baş prokurorlar, sizin şirkətlər tərəfindən təbliğ edilən generativ süni intellekt proqramlarının istifadəçilərə göstərdiyi təhlükəli və illüziya yaradan təsirlərdən dərin narahatlıq duyuruq. Xüsusilə uşaqlarla bağlı narahatedici hallar bu sahədə təxirəsalınmaz addımların atılmasını tələb edir.'

Uşaqlara Qarşı Təhlükəli Davranışlar

Məktubda süni intellekt botlarının uşaqlara qarşı göstərdiyi zərərli davranışlara dair nümunələr təqdim edilib. Bunların arasında aşağıdakılar var:

• Süni intellekt botlarının böyüklərə məxsus personajlar yaradaraq uşaqlarla romantik münasibət qurmağa çalışması;
• Botların uşaqlara cinsi məzmunlu təkliflər verməsi və bu münasibətləri valideynlərdən gizlətmək üçün təlimatlar verməsi;
• Uşaqların özünəinamını sarsıdan, onları təcrid hissinə salan mesajlar göndərməsi;
• Yemək pozğunluqlarını təşviq edən tövsiyələr verməsi;
• Botların uşaqları narkotik və alkoqol istifadəsinə təşviq etməsi;
• Uşaqları zorakı hərəkətlərə, hətta cinayət törətməyə təşviq etməsi.

Hüquqi Təzyiq və Təkliflər

Baş prokurorlar məktubda, süni intellektin təhlükəsizliyini artırmaq üçün bir sıra təkliflər irəli sürüblər. Bunlar arasında 'model təhlükəsizliyi ilə bağlı qərarların gəlir optimallaşdırmasından ayrılması' və 'zərərli davranışların qarşısını almaq üçün siyasət və prosedurların hazırlanması' kimi tədbirlər var.

Məktub hüquqi qüvvəyə malik olmasa da, texnologiya şirkətlərinə xəbərdarlıq kimi qəbul edilir. Bu cür sənədlər, gələcəkdə baş verə biləcək məhkəmə proseslərində şirkətlərin əvvəlcədən xəbərdar edildiyini sübut etmək üçün istifadə edilə bilər.

Tarixdən Dərslər

Bu cür məktublar keçmişdə də təsirli olub. Məsələn, 2017-ci ildə 37 ştatın baş prokuroru opioid böhranını artıran sığorta şirkətlərinə xəbərdarlıq məktubu göndərmişdi. Bu yaxınlarda Qərbi Virciniya həmin məsələyə dair United Health şirkətinə qarşı məhkəmə işi açıb.

Texnologiya nəhənglərinin süni intellektin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün hansı addımları atacağı maraqla gözlənilir. Xüsusilə uşaqların müdafiəsi məsələsində ictimaiyyətin gözləntiləri yüksəkdir.