ABŞ-da Məlumat Mərkəzləri Niyə Etirazlara Səbəb Olur?

Məlumat Mərkəzlərinin Sürətli Artışı və Etirazlar

ABŞ-da bir vaxtlar yalnız texnologiya mütəxəssislərinin diqqətini çəkən məlumat mərkəzləri indi hər kəsin müzakirə etdiyi bir mövzuya çevrilib. Son bir ildə ölkə daxilində onlarla ştatda bu mərkəzlərə qarşı etiraz aksiyaları keçirilib. 'Data Center Watch' təşkilatının məlumatına görə, hazırda 24 ştatda 142-dən çox fəal qrup məlumat mərkəzlərinin tikintisinə qarşı mübarizə aparır.

Fəalların əsas narahatlıqları arasında ekoloji təsirlər, sağlamlıq problemləri və süni intellektin mübahisəli istifadəsi dayanır. Lakin ən çox müzakirə edilən məsələ yeni enerji mərkəzlərinin elektrik qiymətlərini artırmasıdır. ABŞ Siyahıyaalma Bürosunun məlumatına görə, 2021-ci ildən bəri məlumat mərkəzlərinin tikintisinə sərf olunan xərclər 331% artıb. Bu layihələrə yüz milyardlarla dollar sərf olunub. Lakin mütəxəssislər bildirirlər ki, təklif olunan məlumat mərkəzlərinin əksəriyyəti heç tikilə bilməyəcək.

Texnologiya Nəhənglərinin Rolü

Google, Meta, Microsoft və Amazon kimi texnologiya nəhəngləri yaxın illərdə məlumat mərkəzlərinə böyük sərmayələr qoyacaqlarını elan ediblər. Süni intellekt infrastrukturu yalnız Silikon Vadisi tərəfindən deyil, həm də Vaşinqton tərəfindən dəstəklənir. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampın administrasiyası süni intellekti ölkənin sənaye siyasətinin əsas elementi kimi göstərmişdi. 2025-ci ilin yanvarında elan edilən 'Stargate Layihəsi' ölkədə süni intellekt infrastrukturunun genişləndirilməsi üçün zəmin yaratdı.

Yerli İcmaların Narahatlıqları

Məlumat mərkəzlərinin tikintisi artıq insanların həyətlərinə qədər gəlib çıxıb. Məsələn, Miçiqanda hazırda 16 fərqli ərazidə məlumat mərkəzləri tikmək planlaşdırılır. Bu, sakinlər arasında ciddi narazılıqlara səbəb olub. 'Miçiqanlılar həyətlərində məlumat mərkəzi istəmir!' şüarı ilə etirazçılar ştatın paytaxtında toplaşıblar. Cənubi Kaliforniyada isə İmperial Vadisi şəhəri ekoloji narahatlıqlar səbəbindən məlumat mərkəzi layihəsinə qarşı məhkəmə iddiası qaldırıb.

Memfisdə də oxşar etirazlar keçirilib. MediaJustice qeyri-hökumət təşkilatının fəalı Denni Sendejas deyir ki, hər həftə yeni insanlarla tanış olur və onlar öz icmalarında məlumat mərkəzlərinə qarşı mübarizəyə qoşulmaq istəyirlər. 'Bu hərəkat dayanmayacaq,' deyə o bildirib. 'Daha çox layihələr dayandırılacaq.'

Siyasi və Sosial Təsirlər

Artan elektrik qiymətləri və dövlət subsidiyalarının bu layihələrə yönləndirilməsi cəmiyyətin sərt reaksiyasına səbəb olub. Siyasətçilər hesab edirlər ki, bu məsələ 2026-cı il aralıq seçkilərində mühüm rol oynaya bilər. 'İnsanlar öz enerji xərclərinin artmasının səbəbini soruşurlar,' deyə Sendejas vurğulayıb. 'Bu qədər ehtiyacımız olduğu halda, niyə dövlət vəsaitləri bu layihələrə sərf olunur?'

Texnologiya Sənayesinin Cavabı

Texnologiya şirkətləri isə ictimaiyyəti məlumat mərkəzlərinin iqtisadi faydaları barədə məlumatlandırmaq üçün reklam kampaniyaları aparır. Milli Süni İntellekt Assosiasiyası (NAIA) konqres üzvlərinə məlumat mərkəzlərinin dəyərini izah edən materiallar təqdim edir və seçiciləri inandırmaq üçün yerli səfərlər təşkil edir. Lakin görünən odur ki, məlumat mərkəzlərinin genişlənməsi ilə bağlı mübahisələr və etirazlar yaxın vaxtlarda səngiməyəcək.