Generativ süni intellekt (Gen AI) yaradıcılıq sahəsində inqilab edir və musiqi də bu dəyişiklikdən kənarda qalmır. İspaniyanın Barselona Avtonom Universitetinin (UAB) Audiovizual Kommunikasiya və Reklam Departamentinə bağlı olan Neuro-Com Tədqiqat Qrupu tərəfindən aparılan bir araşdırma, süni intellektlə yaradılan musiqinin insan bəstələri ilə müqayisədə audiovizual kontekstlərdə eyni emosional reaksiyaları yarada bilib-bilməyəcəyini araşdırıb. Tədqiqatın nəticələri "PLOS One" jurnalında dərc olunub.

Araşdırma zamanı iştirakçıların müxtəlif musiqi növləri müşayiət olunan videoları izlədikdə verdikləri reaksiyalar müqayisə edilib. Təcrübədə 88 iştirakçı eyni vizual materialı izləyib, lakin üç fərqli səs şəraitində: insan tərəfindən bəstələnmiş musiqi, mürəkkəb və detallı göstərişlə süni intellekt tərəfindən yaradılmış musiqi, və daha sadə göstərişlə yaradılmış süni intellekt musiqisi.

Videolar izlənilərkən iştirakçıların fizioloji reaksiyaları (məsələn, göz bəbəklərinin genişlənməsi, göz qırpma tezliyi və dəri reaksiyaları) və özləri tərəfindən bildirilən emosional reaksiyalar ölçülüb. Nəticələr göstərib ki, süni intellekt tərəfindən yaradılan musiqi daha çox göz bəbəyi genişlənməsinə səbəb olub, bu isə daha yüksək emosional təsir göstəricisi kimi qəbul edilir. Xüsusilə, mürəkkəb göstərişlə yaradılmış musiqi daha çox göz qırpma və dəri dəyişiklikləri ilə əlaqələndirilib ki, bu da daha yüksək kognitiv yükün olduğunu göstərir.

Tədqiqat iştirakçıları süni intellektlə yaradılan musiqini daha həyəcanverici kimi təsvir etsələr də, insan bəstələrini daha tanış hiss etdiklərini bildiriblər. Bu, süni intellekt musiqisinin emalının insan beyni tərəfindən daha çox mental yük tələb edə biləcəyini göstərir. Tədqiqatın birinci müəllifi Nikolay Fišer qeyd edir ki, "hər iki növ süni intellekt musiqisi daha çox göz bəbəyi genişlənməsinə səbəb olub və insan tərəfindən yaradılan musiqiyə nisbətən daha emosional təsirli qəbul edilib."

Bu nəticələr audiovizual istehsalın gələcəyi üçün əhəmiyyətli təsirlərə malik ola bilər. Xüsusilə, vizual hekayələrə uyğun musiqinin fərdiləşdirilməsi, yaradıcı proseslərdə resursların səmərəliliyi və məzmunun emosional təsirini dəqiqliklə tənzimləmək üçün avtomatlaşdırılmış alətlərin istifadəsi baxımından yeni imkanlar aça bilər.

Tədqiqatçılar bildirirlər ki, süni intellektlə yaradılan musiqi, emosional baxımdan güclü təsir göstərmək qabiliyyətinə malik olsa da, beynin bu musiqini emal etmə mexanizmləri fərqli ola bilər. Bu, audiovizual mediada effektiv hissi təcrübələrin dizaynı üçün yeni çağırışlar yaradır.

Bu cür araşdırmalar, inkişaf etmiş alqoritmik sistemlər tərəfindən yaradılan səs stimullarının qavranılmasının öyrənilməsi üçün yeni istiqamətlər açır.