Avropanın Çin texnologiyasına qarşı sərt addımları

Avropa İttifaqı (Aİ), Huawei və ZTE kimi Çin texnologiya nəhənglərinin avropalı telekommunikasiya şəbəkələrində istifadə edilməsini tamamilə məhdudlaşdırmaq üçün yeni plan hazırlayıb. Bloomberg-in məlumatına görə, bu təklif üzərində Aİ-nin vitse-prezidenti Henna Virkkunen çalışır və 2020-ci ildə verilmiş tövsiyələri məcburi qanuna çevirmək niyyətindədir.

Qərarın səbəbləri və gərginliklər

Son bir ildə Çin və Aİ arasında iqtisadi gərginliklər artıb. Avropa, Çinin sənaye həddindən artıq istehsalını tənqid edərkən, Çin Aİ-ni proteksionizmdə ittiham edir. Yeni təklif, Çindən gələn texnologiyaların mobil şəbəkələrdə, fiber optik və genişzolaqlı internet infrastrukturunda istifadəsini məhdudlaşdırmağı hədəfləyir.

Üzv ölkələrə təzyiq

Hazırda milli səviyyədə qərarlar qəbul edən Aİ üzv ölkələri, yeni qaydalar qəbul edildiyi halda, bu texnologiyaların istifadəsinə görə cərimələr və hüquqi tədbirlərlə üzləşə bilərlər. İsveç artıq illərdir 5G şəbəkələrində Çin texnologiyalarını qadağan edib, lakin Almaniya və Finlandiya kimi ölkələr hələ də Huawei və ZTE texnologiyalarından istifadə edir.

Çinin reaksiyası

Çin Xarici İşlər Nazirliyi bu təşəbbüsə sərt reaksiya verərək, Aİ-nin Çin şirkətlərini bazardan kənarlaşdırmasının ədalətli rəqabət prinsiplərini pozduğunu bildirib. Nazirlik, bu qərarın qanuni əsaslara malik olmadığını və bazar prinsiplərinə zidd olduğunu vurğulayıb.

Texnoloji təhlükəsizlik narahatlıqları

Avropanın texnoloji təhlükəsizlik təşəbbüsləri, Çinlə iqtisadi gərginliklərin yeni mərhələsini işıqlandırır. Bu ilin əvvəlində Hollandiya hökuməti, Çinin Wingtech Technology şirkətinə məxsus Nexperia çip istehsalçısını ələ keçirmişdi. Çin isə buna cavab olaraq, Nexperia çiplərinin ixracını qadağan etdi.

İnsan təsiri və nəticələr

Bu qadağalar, avropalı telekommunikasiya şirkətlərinə ciddi təsir göstərə bilər. Alternativ texnologiyalara keçid, həm maliyyə xərclərini artıracaq, həm də şəbəkələrin modernləşdirilməsini ləngidə bilər. Ekspertlər, bu addımın texnoloji müstəqillik üçün vacib olduğunu qeyd etsə də, qlobal ticarət münasibətlərinə mənfi təsir edəcəyini vurğulayırlar.