Boeing-in 1959-da Ay Üçün Erkən Baza Planı: Gələcəyin İlk Addımları

Ayda Həyat: Boeing-in Erkən Baza Konsepti

1957-ci ildə Sputnikin buraxılmasından sonra ABŞ kosmos yarışına baş vurdu. Hərbi və mülki məqsədlər üçün Ayda baza qurmaq konseptləri araşdırılmağa başladı. Boeing, 1959-cu ildə Ayda baza qurmaq üçün texnologiya, insan faktorları və resursların idarə olunması ilə bağlı geniş bir araşdırma aparan şirkətlərdən biri idi.

Konseptin Əsas Məqsədləri

Boeing-in 'Human Factors - Lunar Observatory' adlı hesabatı Ayda baza qurmaq üçün insan ehtiyaclarını və texnoloji həlləri araşdırırdı. Ayda uzunmüddətli həyat üçün su, oksigen və qida kimi resursların təkrar emalı vacib idi. Bu araşdırma fotosintetik hava təkrar emalı sistemləri, yosun və bitki əsaslı qida istehsalı kimi futuristik ideyaları təqdim edirdi.

Ayda Yaşayış və Ekoloji Çətinliklər

Araşdırmaya görə, Ayda atmosferin idarə olunması xüsusi diqqət tələb edirdi. Hesabatda qeyd olunur ki, hər bir astronavt gündəlik 800 litr oksigen istehlak edəcək və 300 litr karbon dioksid hasil edəcək. Bu, fotosintetik üsulların inkişaf etdirilməsinin vacibliyini vurğulayırdı. Eyni zamanda, toksik qazların yığılmasının qarşısını almaq üçün xüsusi sistemlər tələb olunurdu.

Texnoloji İdeyalar və Mobil Həllər

Boeing-in araşdırmasında Ay səthində hərəkət etmək üçün 'sferoid kostyum' adlı innovativ bir konsept təqdim olunmuşdu. Bu kostyum, astronavtlara həm qoruma, həm də əməliyyat zamanı çeviklik təmin edirdi. Bununla yanaşı, Ayda teleskoplar vasitəsilə həm Yer, həm də kosmos müşahidələri aparmaq planlaşdırılırdı.

İnsan Faktoru və Qida Problemi

Ayda qida istehsalı ilə bağlı çətinliklər araşdırılmışdı. Hesabatda qeyd olunur ki, yosunlar və geniş yarpaqlı bitkilər vasitəsilə qida istehsalı mümkün ola bilərdi. Hətta balıq və toyuq fermaları ideyası da müzakirə olunmuşdu. Bu, Ayda həyatın davamlılığını təmin etmək üçün radikal həllər tələb edirdi.

Ayda Elmi Müşahidələr

Boeing-in konseptində Ayda teleskoplar vasitəsilə kosmosun müşahidəsi planlaşdırılırdı. Hesabatda qeyd olunur ki, Ayda teleskoplar atmosfer turbulensiyasından azad olduğu üçün daha aydın görüntülər əldə edə bilərdi. Bu, həm selenologiya, həm də astronomiya üçün yeni imkanlar təqdim edirdi.

Nəticə

Boeing-in Ayda baza qurmaq konsepti, 1960-cı illərin Apollo proqramı üçün mühüm təməl hazırladı. Hərbi və mülki məqsədlər üçün aparılan bu araşdırmalar, kosmosdakı insan həyatının davamlılığı və texnologiyanın inkişafı üçün çığır açan ideyalar təqdim etdi.