Çin, asteroidin trayektoriyasını dəyişmək məqsədilə bir missiya həyata keçirməyə hazırlaşır. Bu təşəbbüs, planetar müdafiə sistemlərinin inkişafında yeni bir mərhələyə işarə edir. Layihə çərçivəsində iki kosmik aparat istifadə olunacaq: biri asteroid haqqında məlumat toplamaq üçün müşahidə aparacaq, digəri isə asteroidə yüksək sürətlə çarparaq onun trayektoriyasını dəyişəcək.

Missiyanın məqsədi və texniki detalları

Missiyanın əsas məqsədi asteroidin orbitini yalnız 3-5 santimetr dəyişməkdir. Bu kiçik dəyişiklik, gələcəkdə Yer kürəsi ilə mümkün toqquşmaların qarşısını almaq üçün əsas prinsip kimi qəbul edilir. Çin, bu texnologiyanı uğurla tətbiq edərsə, ABŞ-dan sonra bu sahədə ikinci ölkə olacaq. Monitorinq, həm yerüstü, həm də kosmik teleskoplarla həyata keçiriləcək.

NASA-nın DART missiyası ilə müqayisə

Çinin bu təşəbbüsü, NASA-nın 2022-ci ildə həyata keçirdiyi DART (Double Asteroid Redirection Test) missiyasından sonra gəlir. Həmin missiyada Dimorf adlı asteroidin orbitində 33 dəqiqəlik dəyişiklik əldə olunmuşdur. Bu uğur, asteroidlərin trayektoriyasını dəyişmək texnologiyasının yalnız nəzəri deyil, praktik olaraq mümkün olduğunu sübut etdi.

Planetar müdafiə sistemlərinin inkişafı

Çin, asteroid təhlükəsi ilə mübarizə üçün kompleks müdafiə sistemləri qurmağı planlaşdırır. Bu sistemlər erkən xəbərdarlıq, operativ reaksiya və beynəlxalq əməkdaşlıq mexanizmlərini əhatə edəcək. Əsas metod kimi kinetik təsirlərdən istifadə ediləcək, lakin gələcəkdə digər texnologiyaların tətbiqi də mümkündür.

Beynəlxalq əməkdaşlıq və təhlükələr

Ekspertlər asteroid təhlükəsinin qlobal miqyasda ciddi bir problem olduğunu vurğulayırlar. 2023-cü ildə ABŞ, asteroid təhlükələrinə qarşı milli strategiya hazırlayıb. Geoloji tarix göstərir ki, asteroidlərin Yer kürəsi ilə toqquşması böyük fəlakətlərə səbəb ola bilər. Məsələn, 2013-cü ildə Çelyabinsk üzərindəki asteroid partlayışı nəticəsində minlərlə insan yaralanmışdı. Beynəlxalq əməkdaşlıq, bu kimi problemlərin qarşısını almaq üçün vacib bir addım hesab edilir.

Çinin kosmik proqramının gələcəyi

Çin kosmik proqramını sürətlə inkişaf etdirir. May ayında buraxılan "Tyanvən-2" zondunun asteroid 2016 HO3-dən nümunələr götürərək kometlərin öyrənilməsi üçün istifadə ediləcəyi planlaşdırılır. Yeni missiya, Çinin tədqiqatlardan aktiv planetar müdafiəyə keçidini göstərir.

Asteroidlərin trayektoriyasını dəyişmək texnologiyası, gələcəkdə Yer kürəsini mümkün fəlakətlərdən qorumaq üçün vacib bir vasitə olacaq. Çinin bu sahədəki uğurları, texnologiyanın səmərəliliyini daha da sübut edəcək və beynəlxalq əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar yaradacaq.