GNoME ilə Materialların Kəşfində Yeni Dövr

Süni intellekt aləti GNoME, materialların kəşfində inqilabi bir uğur əldə edərək 2.2 milyon yeni kristal strukturunu aşkar edib. Bu kristallardan 380000-i stabil olaraq müəyyən edilib və gələcək texnologiyaların inkişafında böyük rol oynaya bilər. Bu nailiyyət "Nature" jurnalında dərc olunan bir araşdırmada təqdim olunub.

Stabil Kristalların Əhəmiyyəti

Müasir texnologiyalar, o cümlədən kompüter çipləri, günəş panelləri və batareyalar, stabil inorganik kristallardan asılıdır. Stabil olmayan kristallar parçalanma riski daşıdığı üçün onların kəşfi adətən uzun və zəhmətli bir prosesdir. GNoME, stabil kristalların kəşfini sürətləndirərək, bu sahədə 800 illik bilik ekvivalentində bir irəliləyişə nail olub.

Süni İntellektin Rolu

GNoME aləti, qraf şəbəkələri (Graph Neural Networks) əsasında qurulub və kristalların struktur və tərkibini analiz edərək onların stabil olub-olmadığını proqnozlaşdırır. Bu metod, əvvəlki modellərlə müqayisədə daha yüksək dəqiqlik və səmərəlilik təmin edib. Əldə edilən məlumatlar "Materials Project" bazasına əlavə edilərək tədqiqatçıların istifadəsinə təqdim olunub.

Kəşf Edilən Yeni Materiallar

GNoME, 528 yeni litium ion keçiricisi və 52000 qrafenə bənzər qatlı birləşmələr daxil olmaqla bir çox yeni material kəşf edib. Bu materiallar, elektrik avtomobilləri üçün batareyaların səmərəliliyinin artırılması və superkompüterlər üçün yeni superkeçiricilərin inkişafı kimi müxtəlif sahələrdə tətbiq oluna bilər. Ümumilikdə, 736 yeni material artıq müstəqil laboratoriyalarda uğurla sintez edilib.

Süni İntellektlə Avtomatlaşdırılmış Sintez

Berkeley Milli Laboratoriyasında süni intellektlə idarə olunan robot laboratoriyalar GNoME tərəfindən proqnozlaşdırılan materialları sintez edərək, 41 yeni kristalı uğurla yaratmışdır. Bu metod, materialların istehsal prosesini daha sürətli və səmərəli edir.

Gələcək Perspektivlər

GNoME-nin kəşfi, daha dayanıqlı texnologiyaların inkişafına imkan yaradır. Bu, elektrik avtomobilləri üçün daha yaxşı batareyalar, daha səmərəli kompüter sistemləri və digər texnoloji yeniliklər üçün yeni imkanlar açır. Tədqiqatçılar GNoME və digər süni intellekt alətlərinin materialların kəşfində və sintezində inqilabi dəyişikliklərə səbəb olacağını ümid edirlər.