Google, gələcəkdə təmiz enerji sahəsində mühüm addım ataraq Commonwealth Fusion Systems (CFS) şirkəti ilə uzunmüddətli əməkdaşlıq müqaviləsi bağladı. Massachusetts Texnologiya İnstitutunun (MIT) törəmə şirkəti olan CFS, dünyada ilk kommersiya sintez reaktorlarından birini qurmaq üzərində çalışır. Google bu razılaşma ilə süni intellekt əməliyyatlarını gücləndirmək və karbon emissiyasız enerji mənbələrinə keçid etmək niyyətindədir.

Google, Virciniya ştatının Chesterfield bölgəsində planlaşdırılan ARC adlı sintez enerji stansiyasından 200 meqavat (MW) elektrik enerjisi satın alacaq. Bu enerji miqdarı təxminən 150,000-200,000 ev təsərrüfatına xidmət göstərə biləcək gücə malikdir. Lakin, Google bu enerjini əsasən süni intellekt mərkəzlərində istifadə etməyi planlaşdırır. Müqavilə, sintez texnologiyasından istifadə edən ən böyük enerji alış razılaşmalarından biri kimi tarixə düşür. ARC stansiyasının 2030-cu illərin əvvəlində fəaliyyətə başlaması gözlənilir, lakin sintez layihələri adətən gecikmələrlə üzləşir.

Nüvə sintezinin işləmə prinsipi və əhəmiyyəti

Nüvə sintezi, günəşdə baş verən prosesin yer üzündə təkrarlanmasıdır. Ənənəvi nüvə enerjisində atomlar parçalanır, lakin sintez zamanı hidrogen atomları yüksək temperaturda birləşdirilərək böyük miqdarda enerji yaranır. Bu proses karbon emissiyası yaratmır və uzun müddət radiasiya yayan tullantılar istehsal etmir. Elm adamları onilliklərdir bu texnologiya üzərində çalışır, lakin hələ heç kim kommersiya miqyasında sintez enerjisi istehsal edə bilməyib. CFS bu vəziyyəti dəyişdirmək üçün SPARC adlı nümayiş reaktorunu Massaçusetsdə inşa edir. Daha sonra ARC stansiyası kommersiya miqyasında enerji istehsal etməyi hədəfləyir.

Google-un artan enerji ehtiyaclarını ödəmək üçün sintezə sərmayəsi

Google, süni intellekt modelləri və data infrastrukturlarını genişləndirdikcə enerji ehtiyacları sürətlə artır. Şirkət 2010-cu ildən bəri külək, günəş və geotermal kimi bərpa olunan enerji mənbələrinə sərmayə qoyur. Lakin, bu mənbələr hər zaman mövcud olmur. Nüvə sintezi bu problemi həll edərək fasiləsiz olaraq təmiz enerji təqdim edə bilər. Google, bu razılaşma ilə gələcək enerji ehtiyaclarını təmin etməklə yanaşı, sintez texnologiyasının inkişafını da sürətləndirmək niyyətindədir. Şirkət həmçinin ARC layihəsinə dəstək olmaq üçün CFS-ə əlavə sərmayələr qoyub.

Bu razılaşma, Google-un süni intellekt sistemlərinin artan enerji tələbini ödəmək üçün külək və günəş enerjisindən kənara çıxaraq daha dayanıqlı və miqyaslanabilən həllər axtardığını göstərir. Əgər CFS öz hədəflərinə çata bilsə, nüvə sintezi elmi təcrübədən real dünya enerji mənbəyinə çevrilə bilər.