Alimlər Günəş sistemində aşkarlanmış 3I/ATLAS adlı ulduzlararası kometanın indiyədək müşahidə edilmiş ən qədim su mənbələrindən biri ola biləcəyini bildirirlər. Yerüstü teleskoplar vasitəsilə aparılmış müşahidələr nəticəsində məlum olub ki, bu kometa çoxlu miqdarda su buzu ehtiva edir. Bu donmuş suyun təxminən 7 milyard il əvvəl formalaşdığı ehtimal edilir. Bu isə onun Yer kürəsindən 3.4 milyard il daha yaşlı olduğunu göstərir.

Araşdırmalar zamanı alimlər kometanın tərkibində üzvi molekullar, silikatlar və karbonat minerallarının qarışığını da aşkar ediblər. Bu tapıntılar kometanın Günəş sistemi daxilində Mars və Yupiter arasında yerləşən asteroid qurşağındakı bəzi asteroidlərə bənzər olduğunu ortaya qoyur. 3I/ATLAS, Günəş sistemində aşkarlanmış üçüncü ulduzlararası obyekt hesab olunur. Əvvəlki tədqiqatlar göstərmişdi ki, bu kometanın diametri təxminən 20 kilometrdir. Bu ölçü, daha əvvəl aşkarlanmış Oumuamua (hibrid asteroid-kometa) və Borisov kometası kimi ulduzlararası obyektlərdən əhəmiyyətli dərəcədə böyükdür.

Alimlər 3I/ATLAS kometasını araşdırmaqla onun başqa bir ulduz sistemində hansı şəraitdə formalaşdığını anlamağa çalışırlar. Tədqiqatçılar bildirirlər ki, kometa aktivdir və aydın görünən komaya malikdir. Koma, Günəşin istiliyi ilə kometanın nüvəsindən buxarlanan maddələrdən yaranan qaz və toz bulududur. Komada aparılmış kimyəvi tərkib analizi, kometanın D-tipli asteroidlərə bənzər olduğunu göstərib. Bu asteroidlər üzvi molekullar, silikat qayalar və su buzu ilə zəngindir.

Tədqiqatlara görə, 3I/ATLAS kometası təxminən 4.6 milyard il əvvəl Günəşin yaranmasından 2.5 milyard il əvvəl formalaşmış bir ulduz sistemində əmələ gəlib. Bu isə Günəş sistemi və Yer kimi planetlərin formalaşmağa başladığı dövrə təsadüf edir. Beləliklə, bu kometanın yaşı təxminən 7 milyard il olaraq qiymətləndirilir. Alimlər bildirirlər ki, bu qədər qədim bir kometanı indiyə qədər heç vaxt müşahidə etməyiblər.

Kometanın tərkibində su buzu olduğunu təsdiqləmək üçün əlavə araşdırmalar aparılmalıdır. Əgər bu fakt təsdiqlənərsə, 3I/ATLAS astronomlar tərəfindən müşahidə edilmiş ən qədim su mənbəyi olacaq. Maraqlıdır ki, bu su milyardlarla il ərzində kosmos boyunca toxunulmamış halda qalmağı bacarıb. Alimlər kometanın su buzunun strukturunu öyrənməklə onun hansı şəraitdə formalaşdığını daha dəqiq müəyyən etməyə ümid edirlər.

Xatırladaq ki, 3I/ATLAS kometası bu ilin oktyabr ayında Günəşə, dekabr ayında isə Yerə ən yaxın mövqedə olacaq. Lakin gələn il kometanın Günəş sisteminin sərhədlərini tərk edəcəyi gözlənilir.