Yer Kürəsinin Tarazlıq Mexanizmi Pozulur

Yer Kürəsi 4.6 milyard illik mövcudluğu ərzində müxtəlif iqlim dəyişiklikləri ilə üzləşib. Planetin təbii 'termostatı' hesab edilən silikat süxurlarının aşınması prosesi, adətən, istiliyi tarazlaşdırır. Lakin yeni araşdırma göstərir ki, alqaların, fosforun və oksigenin təsiri ilə sürətlənən bioloji və okeanik proseslər bu tarazlığı poza bilər.

Alqaların Rolunda Gözlənilməz Artım

Almaniyanın Bremen Universiteti və Kaliforniya Universitetindən alimlər, bu proseslərin yüz min illər sonra Yer Kürəsini buz dövrünə sala biləcəyini bildirir. Araşdırmaçı Dominik Hülse belə izah edir: 'Planet istiləndikcə süxurlar daha sürətli aşınır və CO2 udulur, bu da soyumağa səbəb olur. Lakin okeanlarda alqaların yaratdığı karbon tələsi bu prosesi daha da sürətləndirir.'

Alqalar, daha isti sular və fosfor kimi qidaların artması ilə sürətlə çoxalır. Öldükdə, alqalar içlərindəki karbonu okean dibinə daşıyır, burada atmosferdən tamamilə uzaq qalır. Bu, planetin istiliyini dramatik şəkildə azalda bilər.

Buz Dövrü Nə Qədər Realdır?

Araşdırma göstərir ki, bu proseslər silikat süxurlarının təsirini üstələyərək, buz dövrünə səbəb ola bilər. Lakin alimlər bildirir ki, atmosferdəki oksigen miqdarı planetin tamamilə 'qar topu'na çevrilməsinin qarşısını alacaq.

İnsanlar Üçün Nə Dərs Çıxır?

Bu buz dövrü yüz min illər sonra baş verə bilər. Lakin hazırda insanlıq qlobal istiləşmənin təsirlərini hiss edir. Araşdırmanın həmmüəllifi Andy Ridgwell deyir: 'Növbəti buz dövrünün 50, 100, ya da 200 min il sonra baş verməsi indi bizim üçün əhəmiyyətli deyil. Biz indiki istiləşməni məhdudlaşdırmağa fokuslanmalıyıq.'

Bu araşdırma, iqlim dəyişikliyinin uzunmüddətli təsirlərini daha yaxşı anlamağa kömək edir və insanlığı bugünkü problemlərə daha ciddi yanaşmağa çağırır.