Kubsatlar kosmos araşdırmalarında yeni dövrün başlanğıcını qoyur. Kiçik ölçülü, yüngül və ucuz peyklər olan kubsatlar, elmi missiyaların daha tez və effektiv şəkildə həyata keçirilməsinə imkan yaradır. Bu peyklər, həm böyük kosmik agentliklər, həm də kiçik startaplar və universitet laboratoriyaları üçün əlçatan olmaqla kosmos araşdırmalarında geniş istifadə olunur.

Kubsatların Üstünlükləri

Kubsatlar, ənənəvi peyklərə nisbətən daha ucuz və sürətli şəkildə hazırlanır. Bu, missiyaların daha tez-tez və müxtəlif məqsədlər üçün həyata keçirilməsinə imkan verir. Onlar adətən tək bir elmi məqsədə yönəlirlər, məsələn, ekzoplanetləri kəşf etmək və ya asteroidin ölçüsünü müəyyənləşdirmək.

Kubsatlar öz gücü ilə hərəkət etmir; onlar böyük kosmik gəmilərin yükü kimi daşınır. Kosmosa çıxdıqdan sonra yay mexanizmi vasitəsilə buraxılır və missiyalarını yerinə yetirdikdən sonra orbitləri tədricən azaldıqca atmosferdə yanaraq məhv olurlar.

Əhəmiyyətli Missiyalar

Kubsatlar artıq bir sıra mühüm kosmik missiyalarda iştirak etmişdir. Məsələn, Brown Universitetindən bir qrup tələbə, kosmik tullantıları araşdırmaq üçün bir kubsatı 18000 AZN-dən az büdcə ilə hazırlayıb və 2022-ci ilin mayında SpaceX raketi vasitəsilə kosmosa göndərib.

NASA-nın Artemis 1 missiyası çərçivəsində 2022-ci ilin noyabrında 10 kubsat buraxıldı. Bu peyklər Ayda suyun xəritəsini çıxarmaq kimi müxtəlif məqsədlərə xidmət etdi. Bu tapıntılar Ayda insan məskunlaşması üçün vacibdir. Kubsatların ümumi dəyəri 22 milyon AZN təşkil edib.

Digər bir nümunə 2018-ci ildə NASA-nın InSight missiyası zamanı Marsa göndərilən iki MarCO kubsatıdır. Bu peyklər Mars səthinə eniş zamanı real vaxtda əlaqə yaratmaqla yanaşı, geniş bucaqlı kameralar vasitəsilə planetin fotolarını çəkdi. Bu missiya üçün təxminən 34 milyon AZN sərf olunub.

Gələcək Missiyalar

Avropa Kosmik Agentliyinin Hera missiyası çərçivəsində, 2024-cü ilin oktyabrında Didymos asteroid sistemini araşdırmaq üçün ilk dərin kosmos kubsatları buraxıldı. Bundan əlavə, 2025-ci ildə planlaşdırılan M-Argo peyki, müstəqil interplanetar missiya həyata keçirərək asteroidin formasını və səthi mineral tərkibini araşdıracaq.

Kubsatlar, kosmos araşdırmalarında daha sürətli və effektiv nəticələr əldə etməyə imkan verir. Onların kiçik ölçüsü və aşağı qiyməti, kosmosun daha geniş tədqiq olunmasına şərait yaradır. Bu texnologiya, insanları çoxplanetli bir növ halına gətirmək istiqamətində mühüm addımlardır.