Meta şirkətinin baş direktoru Mark Zukerberq, şirkətin "Hyperion" adlandırılan yeni bir məlumat mərkəzi üzərində işlədiyini və bu mərkəzin Meta-nın yeni Süni İntellekt laboratoriyasına 5 gigavatlıq (GW) hesablama gücü təmin edəcəyini açıqlayıb. Bu barədə Zukerberq bazar ertəsi Threads platformasında etdiyi paylaşımda məlumat verib.

Bu addım Meta-nın Süni İntellekt sahəsində OpenAI və Google kimi rəqiblərindən irəlidə olmaq üçün atdığı son addımlardan biridir. Şirkət əvvəllər Scale AI şirkətinin sabiq baş direktoru Aleksandr Vanq və Safe Superintelligence şirkətinin keçmiş baş direktoru Daniel Qross kimi aparıcı mütəxəssisləri cəlb etmişdi. İndi isə Meta, qabaqcıl süni intellekt modellərinin hazırlanması üçün tələb olunan nəhəng hesablama gücünə yönəlmiş vəziyyətdədir.

Zukerberq bildirib ki, Hyperion-un sahəsi Manhettenin böyük hissəsini örtəcək qədər geniş olacaq. Meta-nın sözçüsü Eşli Qabriel TechCrunch-a göndərdiyi elektron məktubda məlumat mərkəzinin Luiziana ştatında, ehtimal ki, şirkətin əvvəllər 10 milyard dollarlıq məlumat mərkəzi inkişafını elan etdiyi Richland Parish bölgəsində yerləşəcəyini qeyd edib. Qabriel əlavə edib ki, Meta 2030-cu ilə qədər Hyperion-un 2 GW-lıq hesablama gücünü istifadəyə verməyi, sonrakı illərdə isə bu gücü 5 GW-a çatdırmağı planlaşdırır.

Bundan əlavə, Meta 2026-cı ildə "Prometheus" adlı 1 GW-lıq superklasteri istifadəyə verməyi planlaşdırır. Bu, Meta-nı bu miqyasda süni intellekt məlumat mərkəzini idarə edən ilk texnologiya şirkətlərindən birinə çevirəcək. Qabriel bildirib ki, Prometheus Ohayo ştatının New Albany şəhərində yerləşir.

Meta-nın bu məlumat mərkəzi infrastrukturunu genişləndirməsi, şirkəti OpenAI, Google DeepMind və Anthropic kimi rəqibləri ilə rəqabətdə daha güclü mövqeyə gətirə bilər. Bundan əlavə, bu addım Meta-nın əlavə mütəxəssisləri cəlb etməsinə də kömək edə bilər, çünki belə bir hesablama gücünə malik bir şirkətdə işləmək Süni İntellekt sahəsində çalışan mütəxəssislər üçün cəlbedici ola bilər.

Hyperion və Prometheus birlikdə milyonlarla ev təsərrüfatını enerji ilə təmin edə biləcək qədər resurs tələb edəcək. Bu isə qonşu icmalardan əhəmiyyətli miqdarda elektrik və suyun çəkilməsi ilə nəticələnə bilər. Məsələn, Meta-nın Corciya ştatının Nyuton qraflığında həyata keçirdiyi məlumat mərkəzi layihəsi bəzi sakinlərin evlərində suyun kəsilməsinə səbəb olub. Bu barədə The New York Times bazar ertəsi məlumat yayıb.

Digər süni intellekt məlumat mərkəzi layihələri də yaxınlıqda yaşayan icmalar üçün oxşar problemlərə səbəb ola bilər. Məsələn, AI hyperscaler CoreWeave şirkətinin Texas ştatının Dallas şəhəri yaxınlığında planlaşdırdığı məlumat mərkəzi genişləndirilməsi, şəhərin elektrik tələbatını ikiqat artıracağı proqnozlaşdırılır.

Bununla belə, texnologiya şirkətləri süni intellekt sahəsindəki ambisiyalarını dəstəkləmək üçün nəhəng məlumat mərkəzi layihələrini həyata keçirməkdə qərarlıdır. Digər diqqətəlayiq layihələr arasında OpenAI-nin Oracle və SoftBank ilə birgə həyata keçirdiyi Stargate layihəsi və xAI-nin Colossus superkompüteri layihəsi yer alır.

ABŞ hökuməti də texnologiya sənayesinin süni intellekt məlumat mərkəzlərinin genişləndirilməsini dəstəkləyir. Prezident Donald Tramp OpenAI-nin Stargate layihəsini elan etməyə kömək edib və ABŞ-ın süni intellekt infrastrukturunu genişləndirmək səyləri haqqında danışıb. ABŞ-ın Enerji Naziri Kris Rayt isə The Economist jurnalında dərc olunan məqaləsində ABŞ-ın "enerji tələb edən növbəti böyük sahə olan süni intellektdə liderlik etməli olduğunu" vurğulayıb. O, süni intellektin elektrik enerjisini "ən dəyərli məhsula – intellektə" çevirdiyini qeyd edib və federal hökumətin kömür, nüvə, geotermal və təbii qaz kimi enerji mənbələrinin istehsalını sürətləndirəcəyini bildirib.

Mütəxəssislər proqnozlaşdırır ki, məlumat mərkəzləri 2030-cu ilə qədər ABŞ-ın enerji istehlakının 20%-ni təşkil edə bilər. Bu rəqəm 2022-ci ildəki cəmi 2,5%-dən xeyli yüksəkdir. Əgər enerji istehsalı sürətlə artırılmasa, bu, icmalar üçün daha çox problemlərə səbəb ola bilər.