ABŞ və Almaniyadan olan tədqiqatçılar tərəfindən aparılan genişmiqyaslı bir araşdırma, süni intellekt modellərinin (LLM) akademik yazılara təsirini ortaya qoyub. Onlar PubMed platformasındakı 15 milyondan çox biotibb məqaləsinin xülasəsini təhlil edərək, bu məqalələrdə müəyyən söz seçimlərinin dəyişikliklərini müşahidə ediblər. Nəticələr göstərir ki, 2024-cü ildə nəşr olunan məqalələrin ən azı 13,5%-ində süni intellektin birbaşa və ya dolayı təsiri olub. Bu araşdırma "Science Advances" adlı açıq giriş jurnalında dərc olunub.

Tədqiqatçılar, ChatGPT və Google Gemini kimi LLM-lərin istifadəsinin sürətlə artması ilə akademik məqalələrdə bəzi "üslub və axıcılıq" xarakterli sözlərin daha çox istifadə edildiyini aşkar ediblər. Bu sözlər arasında "göstərmək", "əhəmiyyətli" və "mübarizə aparmaq" kimi ifadələr yer alır. Məlum olub ki, 2024-cü ildən əvvəl bu cür artıq sözlərin 79,2%-i isimlərdən ibarət idi. Lakin 2024-cü ildə bu göstərici dəyişib: artıq sözlərin 66%-i fellərdən, 14%-i isə sifətlərdən təşkil olunub.

Araşdırma, həmçinin, müxtəlif tədqiqat sahələri, ölkələr və nəşr platformaları arasında LLM-lərin istifadəsində fərqliliklər olduğunu müəyyən edib. Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, əvvəlki cəhdlər LLM-lərin təsirini ölçməkdə məhdudiyyətlərə sahib idi, çünki bu cəhdlər insan və süni intellekt tərəfindən yaradılmış mətnlərə əsaslanırdı. Bu isə müəyyən qərəzlərin yaranmasına səbəb ola bilərdi. Yeni araşdırmada isə fərqli yanaşma tətbiq olunub: COVID-19 pandemiyasının ölüm göstəricilərinə təsirini araşdırmaq üçün istifadə edilən "artıq ölüm" analiz metodologiyası tətbiq edilib. Bu metodologiya süni intellektin təsirini daha dəqiq şəkildə qiymətləndirməyə imkan verib.

Tədqiqatın nəticələri akademik icmada müəyyən narahatlıqlar yaradıb. Süni intellektin istifadəsinin tədqiqatların dəqiqliyi və bütövlüyünə təsir göstərə biləcəyi ilə bağlı müzakirələr davam edir. Həmçinin, bu texnologiyanın müxtəlif ölkələrdə və sahələrdə fərqli səviyyələrdə istifadə olunması gələcəkdə daha geniş araşdırmaların aparılmasını zəruri edir.