Elm və Kosmos
Melburnda biolüminessensiya möcüzəsi
16
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizMelburnun St. Kilda çimərliyi bu həftə gecələr parlaq mavi işıq saçan biolüminessensiya yosunları ilə işıqlanır. Bu təbiət hadisəsi, dənizdəki yosunların kimyəvi reaksiyası nəticəsində yaranır.
Biolüminessensiyanın Səbəbi
Yosunlar, Nocticula scintillan adlanan bir növ dəniz orqanizmi, narahat olduqda və ya hərəkətə məruz qaldıqda işıq saçır. Dəniz ekoloqu Richard Pensakın sözlərinə görə, bu fenomen, yosunların yırtıcılara qarşı müdafiə mexanizmi kimi işləyir. Biolüminessensiya yırtıcıları qorxutmaq və ya daha böyük yırtıcıları cəlb etmək məqsədini güdür.
Çimərlikdə Görünüş
St. Kilda çimərliyində bu yosunlar gündüz saatlarında parlaq çəhrayı-narıncı rəngdə görünür, lakin gecələr çimərliyi “möhtəşəm işıq şou”suna çevirir. Yosunların bu həftə Melburnun şimal-qərb sahillərinə yayıldığı bildirilir.
Ekoloji Təsirlər
Pensakın qeyd etdiyi kimi, bu yosunlar zəhərli olmasa da, balıqlar üçün təhlükəli ola bilər. Onların yüksək ammonyak tərkibi və oksigen səviyyəsini azaltma qabiliyyəti balıqçılıq sənayesinə mənfi təsir göstərə bilər. Hind okeanı sahillərindəki yosunların uzunmüddətli çiçəklənməsi balıq ehtiyatlarının azalmasına səbəb olub.
İqlim Dəyişikliklərinin Təsiri
Biolüminessensiya yosunlarının bolluğu və uzunömürlülüyü son illərdə, xüsusən 1990-cı illərdən bəri artıb. Tədqiqatlar bu artımı okeanların istiləşməsi ilə əlaqələndirir. Okean istiləşdikcə su qatlarının qarışması azalır, bu da yosunların çoxalmasına əlverişli şərait yaradır. Pensak bunu “sağlam olmayan okeanın əlaməti” kimi təsvir edir.
Turistlər Üçün Populyar Məkan
Bu təbiət hadisəsi turistləri və yerli sakinləri cəlb edib. Pensak deyir ki, şəhər çimərliyi olaraq St. Kilda bu cür fenomenləri nadir hallarda yaşayır. Yüzlərlə insan bu möcüzəni görmək üçün çimərliyə axın edir.
Melburnun St. Kilda çimərliyi, biolüminessensiya yosunlarının yaratdığı parlaq işıq şousu ilə həm maraqlı təbiət hadisəsi, həm də ekoloji problemlərə diqqət çəkən bir yerə çevrilib.