Süni İntellekt və Müəllif Hüquqları Mübarizəsi

The New York Times və Chicago Tribune, süni intellekt sahəsində fəaliyyət göstərən Perplexity şirkətinə qarşı müəllif hüquqlarının pozulması ilə bağlı məhkəmə iddiası qaldırıb. Hər iki nəşriyyat, Perplexity-nin onların məzmununu icazəsiz olaraq istifadə etdiyini və bu məzmundan öz süni intellekt məhsullarının hazırlanmasında yararlandığını iddia edir.

İddiaların Təfərrüatları

The New York Times, Perplexity-yə qarşı iddiasında iki əsas məqamı vurğulayıb. Birincisi, şirkətin onların veb-saytını – hətta real vaxtda belə – süni intellekt modellərini öyrətmək üçün məlumat toplamaq məqsədilə qanunsuz şəkildə istifadə etməsi. İkincisi isə, Perplexity-nin generativ süni intellekt məhsullarının tez-tez Times məqalələrini demək olar ki, olduğu kimi təkrarlaması ilə bağlıdır. Bundan əlavə, Times, Perplexity-nin bəzən tamamilə yalan məlumatları onlara aid edərək, öz brendinə zərər vurduğunu iddia edir.

Chicago Tribune də oxşar ittihamlarla məhkəməyə müraciət edib. Onlar bildiriblər ki, Perplexity-nin süni intellekt məhsulları, Tribune-in məzmununu ya tamamilə, ya da çox oxşar şəkildə təkrar edir. Tribune-nin iddiasına görə, Perplexity milyonlarla müəllif hüququ ilə qorunan məqalə, video, şəkil və digər materialları qanunsuz şəkildə öz məhsullarını inkişaf etdirmək üçün istifadə edib.

Hüquqi Mübarizənin Genişlənməsi

Bu hadisələr ABŞ-da müəllif hüquqları və süni intellekt şirkətləri arasında davam edən çoxsaylı məhkəmə işlərinin bir hissəsidir. Məsələn, The New York Times daha əvvəl OpenAI və Microsoft-a qarşı oxşar ittihamlarla məhkəmə işi açmışdı. Həmin işdə də şirkətlər, Times məqalələrini icazəsiz şəkildə öz süni intellekt modellərini öyrətmək üçün istifadə etməkdə günahlandırılmışdı. Həmin məhkəmə işi isə hələ də davam edir.

Digər tərəfdən, müəllif hüquqları sahibləri bəzi hallarda süni intellekt şirkətləri ilə razılaşmalar əldə ediblər. Məsələn, OpenAI bir neçə media şirkəti ilə əməkdaşlıq müqavilələri bağlayıb. Hətta The New York Times və Amazon arasında bu il bağlanan müqavilənin dəyərinin illik 25 milyon dollar olduğu bildirilir.

İnsanlar və Texnologiyanın Qarşıdurması

Bu məhkəmə işləri, süni intellektin inkişafı ilə müəllif hüquqları sahibləri arasında yaranan gərginliyi bir daha gündəmə gətirir. Bu, yalnız hüquqi deyil, eyni zamanda etik suallar doğurur: süni intellektin inkişafı üçün hansı məlumatlardan istifadə edilməlidir və bu məlumatların sahiblərinin hüquqları necə qorunmalıdır? Mübahisələr davam etdikcə, nəticələrin həm texnologiya, həm də media dünyasına uzunmüddətli təsir edəcəyi gözlənilir.