Rusiyada memristorlar əsasında robotların neyroidarəetmə sistemi yaradılıb - Tech Xəbər

Süni İntellekt

Rusiyada memristorlar əsasında robotların neyroidarəetmə sistemi yaradılıb

8
Link kopyalandı

14

09.07.2025, 20:00

Süni intellekt

Oxumaq vaxt alır?

Məqalələri dinləyə bilərsiz

Rusiyanın Lobachevski adına Milli Tədqiqat Nijni Novqorod Dövlət Universitetinin (NİNGU) mütəxəssisləri ölkədə ilk dəfə olaraq memristorlar əsasında beyin siqnalları ilə robotların idarəetmə sistemini hazırlayıblar. Universitetin mətbuat xidmətinin məlumatına görə, bu texnologiya robototexnika, tibbi protezlər və pilotsuz uçuş aparatlarının (PUA) idarə olunmasında tətbiq oluna bilər.

Universitetin multidissiplinar komandası memristorlar əsasında hazırlanan sistem nümunəsini təqdim edib. Bu sistemdə operator robotun hərəkətlərini yalnız təsəvvür yolu ilə idarə edir. "Beyin siqnalları klassik EEG dəbilqəsi vasitəsilə oxunur və Wi-Fi vasitəsilə memristor çipinə malik lövhəyə ötürülür. Bu lövhədə komanda emal olunur və robota göndərilir. Operator, proses zamanı, məsələn, robotun hərəkət istiqamətini dəyişərək öz komandasını düzəldə bilər", - deyə məlumatda bildirilir.

Memristorlu Nanoelektronika Elmi-Tədqiqat Laboratoriyasının müdiri Aleksey Mixaylovun sözlərinə görə, layihədə istifadə olunan bütün elektron komponentlər tamamilə yerli istehsaldır. Bundan əlavə, memristorlar ilk dəfə olaraq Rusiyada neyroidarəetmə sahəsində tətbiq edilib.

Texnologiya, memristorların əsasında işləyən neyroidarəetmə sistemləri vasitəsilə robototexnikanın idarə olunmasını daha sürətli, dəqiq və enerjiyə qənaətcil edəcək. "Daha mürəkkəb hərəkətlər üçün daha çox beyin siqnallarının qeydiyyatı və emalı tələb olunur. Memristorların kompakt ölçüsü və yüksək sürəti sayəsində əlavə kompüter gücünə ehtiyac qalmır. Neyrosiqnallar kiçik mobil hesablama cihazlarında emal olunaraq idarəetmə sisteminə simsiz əlaqə vasitəsilə ötürülə bilər. Yeni elektron komponent bazası enerji istifadəsini azaltmağa, beləliklə cihazın çəkisini və ölçüsünü kiçiltməyə imkan yaradacaq. Memristorlar əsasında neyroidarəetmə sistemi mobil, kompakt və enerjiyə qənaətcil olacaq", - deyə layihənin həmmüəllifi, NİNGU-nun Memristor Nanoelektronika Elmi-Tədqiqat Laboratoriyasının baş elmi işçisi Sergey Şçanikov bildirib.

Bu yenilik robototexnikada, tibbi protezlərdə və PUA idarəetməsində geniş tətbiq sahəsi tapa bilər. Tədqiqat, Milli Fizika və Riyaziyyat Mərkəzinin ("Texniki, sənaye, təbii və sosial sistemlərdə süni intellekt və böyük məlumatlar" istiqaməti) elmi proqramı çərçivəsində həyata keçirilib. Həmçinin, "Prioritet-2030" proqramı çərçivəsində Lobachevski Universitetinin "Süni və hibrid intellektin neyromorf və kvant texnologiyaları" adlı strateji texnoloji layihəsi üçün yeni məhsul yönümlü layihələrə baza yaradılıb.

8
Link kopyalandı

Bir istifadəçi, ChatGPT-ni kalkulyatorda işə salmağı bacarıb! (VİDEO)