Səhrada tapılan iki meteorit Merkuri planetinə aid ola bilər

Elm adamları Səhra səhrasında tapılan iki meteoritin Günəş sisteminin ən az tədqiq edilmiş planeti olan Merkuriya aid ola biləcəyini bildiriblər. 2023-cü ildə kəşf edilən bu meteoritlər Merkuri planetinə məxsus ilk tanınmış fraqmentlər ola bilər.

Merkuri, Günəşə çox yaxın olduğu üçün tədqiqatlar aparmaq çətin olan qayalı planetlərdən biridir. İndiyə qədər bu planetə yalnız iki pilotsuz kosmik aparat göndərilib: 1973-cü ildə göndərilən "Mariner-10" və 2004-cü ildə göndərilən "MESSENGER". Avropa Kosmik Agentliyinin "BepiColombo" aparatı isə 2026-cı ilin sonunda Merkuri orbitinə daxil olacaq.

Meteoritlərin Merkuri ilə əlaqəsi barədə fikirlər müxtəlifdir. CNN-in verdiyi məlumata görə, Meteorit Cəmiyyətinin məlumat bazasında Ay və Marsdan gələn 1100-dən çox meteorit nümunəsi mövcuddur. Lakin indiyə qədər Merkuri planetindən gələn hər hansı bir fraqment tapılmayıb. Bunun əsas səbəbi planetin Günəşə yaxın olması və cazibə qüvvəsinin təsiri ilə fraqmentlərin Yerə çatmasının çətin olmasıdır.

Tədqiqatçılar tərəfindən "Şimali-Qərbi Afrika 15915" (NWA 15915) və "Ksar Gilane 022" (KG 022) adlandırılan iki meteoritin Merkuri planetinə aid olduğu təsdiqlənsə, bu, planetin tədqiqində mühüm irəliləyiş ola bilər. Bununla belə, alimlər bəzi ziddiyyətlərin olduğunu bildirirlər. Məsələn, meteoritlərin təxminən 500 milyon il əvvəl formalaşdığı açıqlanıb ki, bu da Merkuri səthinin yaşından daha qədimdir. Bu fərq, ehtimallara əsaslanan qiymətləndirmələrdəki qeyri-dəqiqliklərlə əlaqəli ola bilər.

Həmçinin, meteoritlərin tərkibindəki bəzi elementlər Merkuri planetinin səthi ilə uyğunluq təşkil edir. Tədqiqatçılar elektron mikroskop da daxil olmaqla müxtəlif cihazlarla aparılan analizlər nəticəsində meteoritlərdə dəmirin demək olar ki, tamamilə olmadığını, bunun isə Merkuri səthinin xüsusiyyətlərinə uyğun gəldiyini bildiriblər. Lakin, meteoritlərdə plagioklaz adlı mineralın yalnız az miqdarda olması tədqiqatçılarda suallar doğurur.

Merkuri planetinin daha yaxşı tədqiq edilməsi üçün Avropa Kosmik Agentliyinin "BepiColombo" missiyasının böyük əhəmiyyəti ola bilər. Bu missiya 2027-ci ildə Merkuri üzərində araşdırmalar aparmağa başlayacaq və planetin geoloji quruluşu, su ehtiyatları və mənşəyi ilə bağlı suallara cavab tapmağa kömək edə bilər.

Alimlər bildirirlər ki, Merkuri planetindən nümunələrin gətirilməsi çox çətin və baha başa gələn bir proses ola bilər. Ona görə də, bu cür meteoritlərin tapılması Günəş sisteminin erkən dövrünə dair mühüm məlumatlar təqdim edə bilər.