Süni intellekt və insan düşüncəsi: Yeni araşdırmanın nəticələri

Sizcə, fikirləriniz tamamilə sizin düşüncələrinizdir? Yeni araşdırma göstərir ki, çatbotlar insan düşüncələrinə təsir edə bilir, hətta onları dəyişdirə bilər. Süni intellektin bu gücü necə istifadə oluna bilər?

Araşdırmanın məqsədi

Cümə axşamı “Science” jurnalında dərc olunan araşdırma süni intellekt sistemlərinin istifadəçilərin dünya görüşlərinə necə təsir etdiyini araşdırıb. Bu tədqiqat, süni intellektin manipulyasiya və nəzarət üçün necə istifadə oluna biləcəyini ortaya qoyur. Araşdırmada deyilir ki, böyük dil modelləri (LLM) insan psixologiyasına təsir edə bilən mexanizmlərdən istifadə edir. Bu mexanizmlər həm pis niyyətli şəxslər tərəfindən sui-istifadə oluna bilər, həm də daha sağlam insan-AI münasibətləri qurmaq üçün tənzimləyicilər və inkişafçılar tərəfindən nəzərə alınmalıdır.

Metodologiya

Araşdırma üç eksperiment üzərində qurulub və çatbotların insan fikirlərinə təsirini ölçməyə yönəlib. Eksperimentlərdə 77000 Böyük Britaniya sakini iştirak edib. İştirakçılar iki qrupa bölünüb: birinci qrup çatbotla siyasi mövzuda müzakirə aparıb, ikinci qrup isə neytral söhbət edib. Söhbətdən əvvəl və sonra iştirakçılar öz siyasi fikirlərini qeyd ediblər.

Əsas tapıntılar

Araşdırma göstərib ki, çatbotların təsir gücü onların “post-təlim” modifikasiyası və verdiyi məlumatların sıxlığı ilə bağlıdır. Məsələn, “persuasiveness post-training” adlı texnika çatbotların daha təsirli cavablar verməsini təmin edib. Bundan əlavə, faktlarla dolu cavablar insanların fikirlərinin dəyişməsində daha güclü təsir göstərib.

İnsan düşüncəsinə təsir və risklər

Araşdırma çatbotların təsir gücünün bir paradoksunu üzə çıxarıb: nə qədər təsirli olsalar, bir o qədər yanlış məlumat yayma ehtimalları artır. Süni intellekt sistemlərinin yanlış məlumatları fakt kimi təqdim etməsi, artıq parçalanmış informasiya ekosistemini daha da mürəkkəbləşdirə bilər.

Gələcək perspektivlər

Söhbət botlarının insan düşüncəsinə təsir etmə gücü, texnologiyanın inkişafı ilə daha da artacaq. Tədqiqatçılar qeyd edir ki, bu gücün məsuliyyətli şəkildə istifadə olunması gələcəkdə kritik əhəmiyyət daşıyacaq.

Bu araşdırma süni intellektin insan psixologiyasına təsir edə biləcəyini göstərərək, həm riskləri, həm də potensial faydaları üzə çıxarır.