Süni intellekt nazir postunda: Tarixi addım

Albaniyanın baş naziri Edi Rama süni intellekt algoritmi olan Diella-nı ictimai satınalmalar naziri təyin edərək tarixi bir addım atdı. Diella, əvvəllər Albaniyanın e-hökumət portalında vətəndaş sorğularına cavab verirdi, lakin indi o, milyardlarla dövlət vəsaitini idarə edəcək tenderlərin qaliblərini seçmək üçün vəzifələndirilib.

Korupsiya ilə mübarizədə süni intellekt

Diella-nın korupsiya qarşısında dayanıqlı olduğu iddia edilir. Baş nazir Rama onun “rüşvətə qarşı immunitetli” olduğunu vurğulasa da, bu texniki və hüquqi cəhətdən hələ də dəqiqləşdirilməyib. Algoritmin yanlış qərarları və ya manipulyasiya edilmə ehtimalı ilə bağlı suallar yaranır.

Dəstək və tənqidlər

Diella-nın təyinatı ictimaiyyət arasında qarışıq reaksiyalarla qarşılanıb. Bəziləri süni intellektin sistemdəki problemləri gizlədə biləcəyindən narahatdır. Tənqidçilər, təlim məlumatlarının köhnə korupsiya nümunələrini təkrarlaya biləcəyini, habelə hüquqi çərçivənin olmamasını qeyd edirlər.

Süni intellektin dövlət idarəsində rolu

Albaniya süni intellekti nazir postuna təyin edən ilk ölkə olsa da, bir çox dövlət süni intellekti idarəçilikdə tətbiq etməyə başlayıb.

• Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri: Süni intellekt üzrə dövlət naziri rəqəmsal idarəçiliyi süni intellektlə yenidən dizayn edir.
• İspaniya: AESIA agentliyi hökumət algoritmlərini audit edir.
• ABŞ və Kanada: Vergi orqanları süni intellekti gizli vergidən yayınma sxemlərini aşkar etmək üçün istifadə edir.
• Estoniya və Danimarka: Süni intellekt xidmətlərin fərdiləşdirilməsi və işlərin təsnifləşdirilməsi üçün tətbiq edilir.

Gələcəkdə AI hökumətləri

Hazırda süni intellekt tam siyasi hakimiyyətə malik deyil, lakin Albaniya kimi nümunələr bu istiqamətdə potensialı göstərir. Hüquqi çərçivə və sabit modellər olmadan süni intellektin dövlət idarəçiliyində tam hakimiyyətə sahib olması mümkün deyil.

Diella-nın təyinatı süni intellektin hökumət idarəçiliyindəki rolu barədə geniş müzakirələrə səbəb olub. Bu, gələcəkdə dövlətlərin idarə edilməsində AI-nin daha dərin inteqrasiyasına yol aça bilər.