Süni intellekt: insanlığın gələcəyi təhlükədə?

Berkeleydə yerləşən Machine Intelligence Research Institute (MIRI) laboratoriyasından yayılan son xəbərdarlıq süni intellektin (SI) potensial təhlükələrinə diqqət çəkir. Elmi araşdırmalarla məşğul olan Nate Soares və Eliezer Yudkowsky, yeni kitablarında süni intellektin insanlığın sonunu gətirə biləcəyini iddia edirlər. Kitabın adı belə narahatlıq yaradır: 'Si quelqu’un la construit, tout le monde mourra' — 'Əgər kimsə onu yaratsa, hamı öləcək'.

Mütəxəssislərin narahatlığı

Kitabda süni intellektin idarəolunmaz gücə çatacağı və insan nəzarətindən çıxacağı barədə xəbərdarlıq edilir. Bu fikirlər, 2023-cü ildə Nobel mükafatçısı Geoffrey Hinton və Yoshua Bengio kimi tanınmış alimlərin imzaladığı açıq məktubla da üst-üstə düşür. Həmin məktubda süni intellektin inkişafına moratorium tələb olunmuşdu. Bu çağırış 2025-ci ilin oktyabrında yenidən gündəmə gəldi.

Şirkət rəhbərlərinin fikirləri

Elon Musk, 2024-cü ildə Səudiyyə Ərəbistanında keçirilən forumda süni intellektin gələcəyi ilə bağlı narahatlığını ifadə edərək, 'işlərin pis getmə ehtimalının 10-20% olduğunu' bildirmişdi. Anthropic şirkətinin rəhbəri Dario Amodei isə bu rəqəmi daha da artıraraq, 'işlərin həqiqətən pis getmə ehtimalının 25%' olduğunu vurğuladı.

İnsanlığa təsiri

Bu xəbərdarlıqlar süni intellektin inkişafının nə qədər təhlükəli ola biləcəyini göstərir. Mütəxəssislər təkcə texnologiyanın deyil, həm də insanlığın gələcəyinin risk altında olduğunu bildirirlər. Gündəlik həyatımızda süni intellektdən asılılığımız artır; lakin bu texnologiyanın idarə olunmayan gücə çatması böyük fəlakətlərə yol aça bilər. Sual yaranır: dünyanın texnoloji inkişafı insanlığın varlığını təhlükəyə atmadan necə davam etdirilə bilər?

Nəticə

Süni intellektin potensialı böyükdür, lakin bu gücün idarəolunmaz hala gəlməsi insanlığın gələcəyini ciddi şəkildə təhlükə altına qoya bilər. Elm adamları və texnologiya liderləri bu mövzuda daha ehtiyatlı və məsuliyyətli yanaşma tələb edirlər. İnsanlıq texnologiyanın gətirdiyi riskləri və faydaları balanslaşdırmağa çalışmalıdır.