Süni İntellekt Mühəndisləri Üçün Yeni Etik And Təklifi

Həkimlər əsrlərdir Hipokrat Andı ilə peşə fəaliyyətlərini etik prinsiplərə əsaslandırır. İndi isə oxşar bir yanaşma süni intellekt mühəndisləri üçün təklif olunur. Bu yeni and, Nobel mükafatı laureatı Geoffrey Hintonun fikirlərindən ilhamlanaraq hazırlanıb və mühəndislərin texnologiya sahəsindəki böyük məsuliyyətlərini dərk etmələrini təmin etməyi hədəfləyir.

Süni İntellektin Sürətli İnkişafı

Süni intellekt son illərdə heyrətləndirici sürətlə inkişaf edir. 2019-cu ildən bəri texnologiyanın imkanları təxminən hər yeddi ayda bir ikiqat artır. Proqnozlara görə, 2030-cu ilə qədər süni intellekt insan beyin gücünü tələb edən aylıq layihələri bir neçə gün ərzində tamamlamağa qadir ola bilər. Bu inkişaf, texnologiyanın cəmiyyətin müxtəlif sahələrində – səhiyyədən təhsilə, ədalət sistemlərindən ekoloji siyasətə qədər – böyük təsir göstərəcəyini göstərir.

Hinton Andının Prinsipləri

Hinton Andı, süni intellekt mühəndislərinin işlərini etik çərçivədə həyata keçirmələrini təmin etməyi hədəfləyir. Andın bəzi əsas maddələri bunlardır:

• İnsan həyatını yaxşılaşdırmaq üçün bilik və bacarıqlardan istifadə etmək.
• İnsan agentliyi və əlaqələrini ön planda tutmaq.
• Məlumat dəstlərini şəffaflıqla təqdim etmək və onların mənbələrini düzgün şəkildə göstərmək.
• İnsan qabiliyyətlərini gücləndirən, amma onları zəiflətməyən sistemlər yaratmaq.
• Nəzarət edilməyən və ya geri qaytarılması mümkün olmayan alətlərdən çəkinmək.
• Yanlış məlumat və manipulyasiya məqsədli texnologiyalardan uzaq durmaq.

Süni İntellektin Cəmiyyətə Təsiri

Hinton Andı yalnız texnologiyanın potensial olaraq zərərli təsirlərini azaltmaq üçün deyil, həm də süni intellektin cəmiyyətə müsbət təsirini artırmaq üçün nəzərdə tutulub. Süni intellekt xəstəliklərin erkən diaqnozu, qlobal təhsil bərabərsizliyinin aradan qaldırılması, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və əlilliyi olan insanlara dəstək kimi sahələrdə inanılmaz imkanlar təqdim edir.

Nəticə

Bu yeni etik yanaşma, süni intellekt mühəndislərinin öz sahələrində mənəvi məsuliyyətlərini dərk etmələrinə və texnologiyanın cəmiyyət üçün təhlükəsiz və faydalı olmasına töhfə vermələrinə kömək edə bilər. Hinton Andı, Hipokrat Andının səhiyyədəki əhəmiyyətinə bənzər bir şəkildə, süni intellekt sahəsində etik standartların formalaşmasında mühüm rol oynaya bilər.