Süni intellekt və proqramçılıq: Yeni yanaşma

Süni intellektin proqramlaşdırma sahəsində insanları əvəz edib-etməyəcəyi maraqlı sualdır. Bu sualın cavabını tapmaq üçün 40 illik proqramçılıq təcrübəsi və süni intellekt üzrə doktorluq dərəcəsinə malik Marco Benedetti 2 həftəlik bir eksperiment keçirdi. O, Python-da həyata keçirilən layihədə süni intellekt modelləri ilə birgə işləyərək maraqlı nəticələr əldə etdi.

Eksperimentin mahiyyəti və məqsədləri

Layihə klassik “Hanoy qülləsi” problemini həll etmək üçün 5000 sətrlik kodun yaradılmasına yönəlmişdi. Bu tapmaca disklərin müəyyən qaydalar əsasında dirəklər arasında hərəkətini tələb edir və problem mürəkkəbləşdikcə insan üçün həlli çətinləşir. Süni intellekt isə belə məsələlərin öhdəsindən asanlıqla gəlmək bacarığını nümayiş etdirir.

Benedetti bu layihəni həyata keçirmək üçün Google-un Gemini Pro 2.5 modeli, Anthropic-in Claude Sonnet 4 modeli və OpenAI-nin o3 modelindən istifadə etdi. Layihə boyunca 40 saat ərzində süni intellektlə 300-dən çox dialoq quruldu.

Süni intellektin gücü və zəif tərəfləri

Nəticələr göstərdi ki, süni intellekt məhsuldarlığı artırmaqda çox təsirli vasitədir. Məsələn, Claude modeli tapmacanın həlli üçün saniyələr ərzində təkliflər verirdisə, insan eyni tapşırıq üçün dəqiqələr sərf edirdi. Süni intellekt, həmçinin Python dilində idiomatik konstruksiyalara hakim olduğunu sübut etdi.

Lakin zəif tərəflər də üzə çıxdı. Süni intellekt tərəfindən yaradılan kodların 40%-i gizli səhvlərdən ibarət idi. Təkrarlanma, həddindən artıq refaktorluq və qeyri-optimallaşdırılmış alqoritmlər əsas problemlərdən idi. Bu hallar insanın daimi nəzarətini tələb edirdi.

Vibe-coding: Proqramlaşdırmada yeni yanaşma

Bu eksperiment vibe-coding adlanan yeni proqramlaşdırma yanaşmasını ortaya çıxardı. Vibe-coding süni intellektin rutin tapşırıqları yerinə yetirdiyi, insanın isə kreativ və strateji aspektlərə fokuslandığı birgə yaradıcılıq prosesidir. Benedetti süni intellekt köməkçilərinin proqramçının bilik səviyyəsindən asılı olaraq daha effektiv olduğunu vurğuladı.

Gələcək perspektivlər

Süni intellekt proqramlaşdırma sahəsində məhsuldarlığı artırmaq və yaradıcılığı inkişaf etdirmək potensialına malikdir. Lakin insan nəzarəti olmadan bu texnologiyalara həddindən artıq güvənmək riskli ola bilər. Ekspertlər hesab edirlər ki, proqramlaşdırmanın gələcəyi insan və süni intellektin sıx əməkdaşlığında yatır. Bu əməkdaşlıq məhsuldarlığı artırmaqla yanaşı, insanın bilik və təcrübəsini də əvəzolunmaz edir.