Süni intellekt videolarında nişanlama tələbi

Rusiyada süni intellektlə (Sİ) yaradılan videoların məcburi nişanlanması ilə bağlı qanun layihəsi mart 2026-da müzakirəyə çıxarılacaq. 3 dekabr 2025-də Dövlət Dumasının İT komitəsində keçirilən iclasda bu qərar qəbul edilib. Hazırda sənəd federal orqanlara rəy üçün göndərilib.

Nişanlama necə tətbiq ediləcək?

Qanun layihəsinə əsasən, nişanlama sosial şəbəkələr, videohostinqlər və digər internet platformalarını əhatə edəcək. Süni intellektlə yaradılan videolara görünən nişan əlavə olunmalı və bu nişan bütün video boyunca görünməlidir. Bundan əlavə, faylın metadatalarında silinməz maşın-oxunan nişan, yaradılma tarixi və sahibinin identifikatoru yer almalıdır. Tələbləri pozan platforma sahibləri inzibati məsuliyyətə cəlb olunacaq.

Ekspertlərin fikirləri və texniki çətinliklər

MTS Web Services şirkətindən bildirilib ki, əsas sual nişanlanacaq kontentin növüdür: Sİ ilə yaradılan məzmun, yoxsa insan tərəfindən yaradılan məzmun?. Şirkət əlavə edib ki, dövlət təzyiqi olmadan belə, platformalar bu texnologiyanı tətbiq etmək məcburiyyətindədir.

Rutube platforması isə qeyd edib ki, bu təşəbbüsün həyata keçirilməsi bazar iştirakçılarının xərclərini ciddi şəkildə artıracaq. Digər tərəfdən, Likee platforması artıq Sİ məzmunu nişanlama texnologiyasını tətbiq etdiyini vurğulayıb. VK, Yandex, Ozon və Wildberries isə mövzu ilə bağlı şərh verməkdən imtina edib.

Maliyyə yükü və texniki imkanlar

Digital-Agency şirkətinin baş direktoru İqor Demidov qeyd edib ki, texniki baxımdan təşəbbüs həyata keçirilə bilər, çünki metadataların, su nişanlarının və maşın-oxunan nişanların videolara inteqrasiyası üçün texnologiyalar mövcuddur. Lakin bu, böyük maliyyə yükü yaradır. Hər il texnologiyanın dəstəklənməsi və yenilənməsi üçün ilkin xərclərin 10–30%-i qədər əlavə xərclər tələb olunur.

Bununla yanaşı, bazar ekspertləri qeyd edir ki, platformalar bütün videoları yoxlamaq üçün lazımi alətlərə malik deyil. Mövcud detektorlar 100%-lik dəqiqlik vermir. Böyük xarici şirkətlər üçün proqram təminatının alınması və tətbiqi milyonlarla dollar tələb edir. Rusiyada isə bu xərclər yüz milyonlarla rubl ola bilər. Hər gün minlərlə yeni videonun real vaxtda yoxlanması üçün böyük hesablama resurslarına ehtiyac var.

İnsanlara və bazara təsiri

Bu qanun layihəsi həm texnoloji, həm də iqtisadi baxımdan ciddi təsirlərə səbəb ola bilər. Platformaların xərclərinin artması istifadəçilərə təqdim olunan xidmətlərin qiymətinin yüksəlməsinə gətirib çıxara bilər. Digər tərəfdən, bu təşəbbüs, süni intellekt texnologiyalarının daha şəffaf və məsuliyyətli istifadəsinə doğru addım ola bilər.