Süni İntellekt Xaosu Necə İdarə Edir?

Mürəkkəb Sistemlərdə Sadəlik Tapmaq

Duke Universitetinin tədqiqatçıları mürəkkəb, daim dəyişən sistemlərdə sadə qaydaları aşkar edə bilən süni intellekt platforması hazırlayıblar. Bu sistem, tarix boyu dinamik sistemləri araşdıran alimlərin işindən ilhamlanaraq, mürəkkəb məlumatları sadə və başa düşülən modellərə çevirir.

Boyuan Chen, Duke Universitetinin Mexaniki Mühəndislik və Material Elmləri üzrə professoru, bu texnologiyanı belə izah edir: 'Elm həmişə mürəkkəb prosesləri sadələşdirən modellərə əsaslanıb. Lakin müasir dövrdə məlumatların çoxluğu bu sadələşdirməni çətinləşdirir. Yeni süni intellekt bu boşluğu doldurur.'

Süni İntellekt Necə İşləyir?

Yeni platforma, zamanla dəyişən sistemlərin məlumatlarını analiz edir və onların davranışını idarə edən əsas nümunələri müəyyənləşdirir. Fizikadan ilhamlanan məhdudiyyətlərlə birləşdirilmiş dərin öyrənmə texnologiyası vasitəsilə sistemləri daha az dəyişənlərlə təsvir edən modellər yaradır. Bu, mürəkkəb sistemləri daha başa düşülən edir.

Tədqiqatçılar bu texnologiyanı müxtəlif sahələrdə, o cümlədən hava proqnozları, elektrik dövrələri və bioloji siqnallar üzərində sınaqdan keçiriblər. Nəticədə, əvvəlki metodlardan 10 dəfə daha az dəyişənlərlə işləyən modellər əldə olunub.

İnsanlara və Elmə Təsiri

Bu texnologiya yalnız proqnoz verməklə kifayətlənmir. Sistem həmçinin sabit vəziyyətləri və ya qeyri-sabitlik əlamətlərini müəyyənləşdirə bilir. Məsələn, bir sistemin normal işləyib-işləmədiyini və ya qeyri-sabitliyə doğru irəlilədiyini anlamaq üçün bu məlumat həyati əhəmiyyət daşıyır.

Sam Moore, layihənin rəhbəri və doktorant, bu texnologiyanın əhəmiyyətini belə izah edir: 'Dinamik sistemlərin sabit nöqtələrini tapmaq, yeni bir mənzərənin xəritəsini çəkmək kimidir. Bu nöqtələri biləndə sistemin qalan hissəsi daha aydın olur.'

Gələcək Perspektivlər

Komanda bu texnologiyanı daha da inkişaf etdirməyi, video, audio və bioloji siqnallar kimi daha zəngin məlumatlarla işləməyi planlaşdırır. Uzunmüddətli məqsəd 'maşın alimləri' yaratmaqdır. Bu süni intellektlər yalnız məlumatları tanımaqla kifayətlənməyəcək, həm də fiziki və canlı sistemləri idarə edən əsas qaydaları aşkar edəcəklər.

Boyuan Chen əlavə edir: 'Bu, fizikanı əvəz etmək deyil, məlumatların çoxluğu qarşısında insan düşüncəsini genişləndirməkdir.'