ABŞ Konqresində süni intellektin tənzimlənməsi məsələsində mübahisələr dərinləşib və bu, Respublikaçılar Partiyası daxilində ciddi fikir ayrılıqlarını üzə çıxarıb. Bu həftə süni intellekt sənayesinin Vaşinqtondakı təsir gücü ətrafında mühüm bir sınaq baş tutacaq. Prezident Donald Trampın "Böyük Gözəl Qanunu" daxilində yer alan bir maddə, ABŞ-ın ştatlarında süni intellektin 10 il ərzində müstəqil tənzimlənməsini ciddi şəkildə məhdudlaşdırmağı təklif edir. Respublikaçılar arasında bu maddəyə ən çox dəstək verənlərdən biri Texas senatoru Ted Kruz olub. O, fərqli ştatlarda qəbul edilən qanunların süni intellekt sənayesini ləngidəcəyini və kiçik sahibkarlar üçün əlavə bürokratik maneələr yaradacağını iddia edir.

Lakin Massaçusetsdən olan Demokrat senator Ed Marki bu maddənin qanundan çıxarılması üçün düzəliş hazırlayıb. Marki, Konqresin süni intellektlə bağlı hər hansı tədbir görmədiyi bir vaxtda, ştatların öz vətəndaşlarını qorumaq hüququ olduğunu vurğulayır. Onun düzəlişinə Respublikaçılar arasında da dəstək verənlər tapılıb. Məsələn, Missuri senatoru Coş Houli bu maddənin ştat hüquqlarını məhdudlaşdırdığını bildirərək, ona qarşı çıxıb. "Bu, çox pis bir təklifdir," deyə Houli TIME jurnalına açıqlama verib.

Bu maddənin qanundan çıxarılması üçün Markinin hər iki partiyadan ümumilikdə 51 səs toplaması lazımdır. Lakin həm Demokratlar, həm də Respublikaçılar arasında yekdil dəstək əldə edilməsi çətin görünür. Məsələn, Viskonsin senatoru Ron Conson bu maddəni tənqid etsə də, onun qanundan çıxarılmasını dəstəkləməyəcəyini bildirib.

Süni intellekt sənayesinin Vaşinqtondakı təsiri son illərdə daha da artıb. Kaliforniya ştatında SB 1047 qanun layihəsi kimi ciddi tənzimləmə təşəbbüsləri sənaye liderlərinin təzyiqləri nəticəsində geri çevrilib. Məsələn, OpenAI və Facebook kimi şirkətlərin lobbisi nəticəsində Kaliforniya qubernatoru Qavin Nyusom bu qanun layihəsini ötən il veto edib. Sənaye liderləri, o cümlədən OpenAI-nin baş direktoru Sem Altman, ABŞ-ın süni intellekt sahəsində Çinlə rəqabətdə geridə qala biləcəyini vurğulayaraq, tənzimləmələrin milli səviyyədə həyata keçirilməsini tələb ediblər.

Bəzi Respublikaçılar, o cümlədən Kaliforniya nümayəndəsi Cey Obernolt, bu mövqeyi dəstəkləyərək, fərqli ştat qanunlarının kiçik sahibkarları çətin vəziyyətə salacağını deyirlər. Obernolt bildirib ki, süni intellektin tənzimlənməsi federal səviyyədə həyata keçirilməlidir və bu müddətdə ştat qanunlarına tətbiq ediləcək moratorium Konqresə əsas qanunvericilik hazırlamaq üçün vaxt qazandıracaq.

Lakin bu təklif həm sol, həm də sağ qanad fəallarından ciddi tənqidlər alıb. Məsələn, Amerika Vətəndaş Azadlıqları İttifaqı (ACLU) bu maddənin "texnologiya nəhənglərinə nəzarətsiz fəaliyyət imkanı verəcəyini" bildirib. Respublikaçılar arasında isə Corciya nümayəndəsi Marjori Teylor Qrin və Tennessi senatoru Marşa Blekbern kimi şəxslər bu maddənin federalizmi məhv etdiyini və ştatların hüquqlarını əlindən aldığını iddia edirlər.

Nəticədə, bu həftə keçiriləcək səsvermə, süni intellekt sənayesinin ABŞ siyasətindəki təsir gücünü və bu təsirin yaratdığı narahatlıqları bir daha üzə çıxaracaq. Hər iki tərəfin mövqeləri arasında kompromis əldə edilib-edilməyəcəyi isə hələ dəqiq deyil.