1980-ci illərin əvvəllərində ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri Vandenberq Hərbi Hava Bazasında kosmik shuttle uçuşlarını dəstəkləmək üçün geniş infrastruktur yaratmağa başladı. Bu infrastruktur, Space Launch Complex-6 (SLC-6) adlı yeni bir buraxılış platforması, xarici tankların saxlanması və yoxlanılması üçün xüsusi obyektlər, həmçinin Solid Rocket Boosters (SRB) adlı raket gücləndiriciləri üçün dəstək obyektlərini əhatə edirdi. Shuttle uçuşları üçün nəzərdə tutulan bu obyektlər müharibə şəraitində Panama Kanalının bağlanması ehtimalına qarşı əlavə təhlükəsizlik tədbiri kimi planlaşdırılmışdı.

İnfrastrukturun Əsas Elementləri

Vandenberqdə shuttle üçün əsas infrastruktur elementləri arasında xarici tankların saxlanması obyektləri, SRB-lərin paraşütlərinin bərpası və emalı üçün xüsusi binalar, həmçinin orbiterin daşınması üçün yolların modifikasiyası yer alırdı. Shuttle-ın SLC-6 platformasına daşınması üçün xüsusi yollar və qurğular da inşa edilmişdi. Bundan əlavə, baza ərazisindəki uçuş-enmə zolağı genişləndirilərək shuttle uçuşlarını və Shuttle Carrier Aircraft (SCA) adlı 747 təyyarəsinin əməliyyatlarını dəstəkləmək üçün uyğunlaşdırılmışdı.

Layihənin Qarşılaşdığı Çətinliklər

1980-ci illərin ortalarında SLC-6 platformasında tikinti işləri bir sıra problemlərlə üzləşdi. Tikinti sahəsində işçi ölümü, narkotik istifadəsi və gecikmələr layihənin vaxtında tamamlanmasına mane oldu. Bununla belə, 1985-ci ilin sonuna qədər əsas problemlər həll edilmişdi. Lakin 1986-cı ilin yanvarında baş verən Challenger qəzası ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin Vandenberqdəki shuttle uçuşlarını dayandırmasına və layihəni tamamilə ləğv etməsinə səbəb oldu.

Layihənin Ləğvindən Sonrakı Dövr

Layihənin ləğvindən sonra, SLC-6 platforması uzun müddət istifadəsiz qaldı və yalnız 2000-ci illərin əvvəllərində Delta IV Heavy raket buraxılışları üçün modifikasiya edildi. Son illərdə Vandenberqdə buraxılışların sayı kəskin şəkildə artıb. SLC-6 hazırda SpaceX tərəfindən Falcon 9 raket buraxılışları üçün icarəyə götürülüb və 2025-ci ildən etibarən istifadəyə verilməsi planlaşdırılır.

Nəticə

Vandenberqdəki shuttle layihəsi, yüksək ambisiyalı bir proqramın necə gözlənilməz hadisələr səbəbindən uğursuz ola biləcəyini göstərir. Challenger faciəsi yalnız insan itkilərinə səbəb olmadı, həm də milyardlarla dollar dəyərində infrastrukturu istifadəsiz qoydu. Buna baxmayaraq, Vandenberq bazası hazırda yenidən canlanma dövrünü yaşayır və kosmik texnologiyanın inkişafında mühüm rol oynayır.