Günəş sistemimizə nadir bir qonaq daxil olub: 3I/ATLAS adlı ulduzlararası komet. Bu obyekt ilk dəfə 1 iyul 2025-ci ildə NASA-nın Çilidə yerləşən ATLAS teleskopu tərəfindən aşkar edilib. ATLAS teleskopunun məqsədi Yerə mümkün təsir təhlükəsi yaradan asteroidləri vaxtında müəyyən etməkdir. Son olaraq 2019-cu ildə kəşf edilən 2I/Borisovdan sonra bu, üçüncü təsdiq edilmiş ulduzlararası obyekt kimi qeydə alınıb.

3I/ATLAS kometi hazırda Günəşdən təxminən 670 milyon kilometr uzaqlıqda, Yupiterin orbitinin daxilində hərəkət edir. Obyektin Yerə heç bir təhlükə yaratmadığı və planetimizə ən yaxın məsafəsinin 240 milyon kilometr olacağı təsdiqlənib. Bu obyektin trayektoriyası Oxatan bürcündən gəlir və onu teleskoplarla müşahidə etmək mümkündür, lakin çox zəif işıq saçdığı üçün müşahidə çətin ola bilər.

Kometin ölçüsü təxminən 20 kilometr diametrində qiymətləndirilir. Hazırda onun parlaqlığı 18-ci ulduz ölçüsündədir, bu isə adi gözlə görünməyəcək qədər zəifdir. Bununla belə, 150-200 millimetr aperturaya malik teleskoplarla fotoşəkil çəkmək mümkündür. NASA-nın məlumatına görə, komet 29 oktyabr 2025-ci ildə Günəşə ən yaxın nöqtəyə çatacaq, 19 dekabrda isə Yerə ən yaxın məsafədə olacaq.

Astronomlar kometin hərəkətini daha yaxından izləmək üçün Minor Planet Mərkəzinin verdiyi xəbərdarlıq əsasında əlavə müşahidələr həyata keçiriblər. Kometin əvvəlki görüntüləri ATLAS teleskopları və Palomar Rəsədxanasının Zwicky Tranzit Qurğusu tərəfindən 14 iyun tarixində çəkilib.

Kometin hərəkət trayektoriyasına əsasən, o, 13 iyulda Ophiuchus bürcünə keçəcək və ayın sonunda Eta Ophiuchi ulduzundan təxminən 4,5 dərəcə cənub-qərbdə yerləşəcək. Hazırda komet Oxatan bürcündədir və gecə saatlarında cənub-şərq istiqamətində görünür. Hərəkəti gündə təxminən yarım dərəcə qərbə doğrudur.

3 iyul tarixində Virtual Teleskop Proyekti bu nadir ulduzlararası qonağın canlı yayımını təşkil edəcək. Yayım UTC vaxtı ilə saat 22:00-da (Bakı vaxtı ilə 02:00) başlayacaq. Bu, astronomiya həvəskarlarına kometi müşahidə etmək üçün nadir bir fürsət təqdim edir. Eyni zamanda, kometin cari mövqeyini "theskylive.com" və ya JPL-nin Horizons vebsaytından izləmək mümkündür.

NASA ekspertləri bildirirlər ki, kometlərin davranışı çox vaxt gözlənilməz olur. Bu obyekt haqqında daha dəqiq məlumat əldə etmək üçün əlavə müşahidələr davam etdirilir. Alimlər həmçinin, ulduzlararası obyektlərin sirli xarakterini daha yaxşı anlamaq üçün bu cür kəşfləri diqqətlə analiz etməyə davam edirlər.