2025-ci ilin ən böyük kiberhücumları: Dünya təhlükəsizliyi necə sarsıldı?

2025-ci ilin ən böyük kiberhücumları

2025-ci il kiber təhlükəsizlik sahəsində bir çox rekordlarla yadda qaldı. Dünyanın ən böyük şirkətləri, hökumət qurumları və fərdlər kiberhücumlardan böyük zərər gördü. Bu hücumlar yalnız maliyyə itkilərinə deyil, həm də şəxsi məlumatların təhlükəsizliyinə ciddi zərbə vurdu.

Clop qrupu Oracle sistemlərini hədəf aldı

Oktyabr ayında Oracle, E-Business Suite (EBS) sistemindəki zəifliklərdən istifadə edilərək hücumların həyata keçirildiyini açıqladı. Google Threat Intelligence Group (GTIG) tərəfindən yayımlanan məlumata görə, Clop adlı rusdilli ransomware qrupu bu hücumun arxasında dayanıb. Hücum zamanı Oracle sistemindəki CVE-2025-61882 adlı təhlükəsizlik boşluğundan istifadə edilib. Oracle bu boşluğu aradan qaldırmaq üçün 5 oktyabrda təcili yeniləmə təqdim etdi. ABŞ-ın GlobalLogic və Böyük Britaniyanın Barts Health kimi təşkilatlar bu hücumdan zərər çəkənlər arasında idi.

Asahi pivə zavoduna kiberhücum

Sentyabr ayında Yaponiyanın məşhur pivə istehsalçısı Asahi, kibertəhlükə nəticəsində fəaliyyətini dayandırmağa məcbur oldu. Şirkət, Qilin ransomware qrupunun serverlərindən 27 GB həcmində məlumat oğurladığını açıqladı. Bu hücum nəticəsində 1.914 milyon fərdi məlumat, o cümlədən 1.525 milyon müştərinin məlumatları sızdırıldı. Şirkət fevral 2026-cı ilə qədər fəaliyyətini tam bərpa etməyi planlaşdırır. Şirkətin rəhbəri Atsushi Katsuki, gələcəkdə bu cür halların qarşısını almaq üçün xüsusi kibertəhlükəsizlik bölməsi yaradılacağını açıqladı.

Jaguar Land Rover-in çöküşü

Sentyabr ayında Böyük Britaniyanın məşhur avtomobil istehsalçısı Jaguar Land Rover (JLR) kiberhücumun qurbanı oldu. Nəticədə zavodlar fəaliyyətini dayandırdı, avtomobil satışı və istehsal prosesi iflic oldu. Hücumun arxasında Scattered Lapsus$ Hunters qrupu dayanıb. Bu hücum nəticəsində şirkətin gəlirləri 2025-ci ilin sentyabr ayına qədər olan üç aylıq dövrdə ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 24% azaldı. Böyük Britaniya iqtisadiyyatına isə 1.9 milyard funt sterlinq (təxminən 3.9 milyard manat) ziyan dəydi.

Salesforce müştərilərinin məlumatları oğurlandı

Avqust ayında Salesforce müştəriləri kütləvi məlumat oğurluğu kampaniyasının qurbanı oldu. Google tərəfindən təsdiqlənən bu hücum, yüksək profilli şirkətlərin, o cümlədən Chanel, Google, Palo Alto Networks və digər nəhənglərin məlumatlarının sızdırılmasına səbəb oldu. Hücumda üçüncü tərəf tətbiqlərindən istifadə edilərək OAuth tokenləri vasitəsilə məlumatlar oğurlandı.

Bybit kripto birjası tarixdə ən böyük oğurluqla üzləşdi

Fevral ayında Dubayda yerləşən Bybit kripto birjası 1447 milyard dollar dəyərində Ethereum oğurluğu ilə tarixə keçdi. FBI bu hücumu Şimali Koreya tərəfindən dəstəklənən Lazarus qrupuna aid etdi. Bybit, oğurlanan vəsaitlərin bərpasına kömək edən şəxslərə 10% mükafat təklif etdi.

İnsanlara və cəmiyyətə təsir

Bu hücumlar yalnız maliyyə itkiləri ilə məhdudlaşmadı. Milyonlarla insanın şəxsi məlumatları sızdırıldı, şirkətlər fəaliyyətlərini dayandırdı və qlobal iqtisadiyyata təsirlər oldu. Bu hadisələr, kibertəhlükəsizlik sahəsində daha ciddi tədbirlər görməyin zəruriliyini bir daha ortaya qoydu.