Elm və Kosmos

Altsheymer xəstəliyinin inkişafında iltihabın rolu təsdiqləndi

1
Link kopyalandı

1

16.07.2025, 10:58

Süni İntellekt

Oxumaq vaxt alır?

Məqalələri dinləyə bilərsiz
Moskvada aparılan araşdırmalar altsheymer xəstəliyinin inkişafında iltihab proseslərinin mühüm rol oynadığını və infeksiyaların da bu xəstəliyin yaranmasında əhəmiyyətli təsir göstərdiyini ortaya qoydu. Bu nəticələr "Nature Medicine" elmi jurnalında dərc olunan bir sıra məqalələrdə təqdim edilib. Araşdırmada, beynin sağlam yaşlanması və altsheymer xəstəliyinin inkişafı zamanı zülalların fəaliyyətindəki dəyişikliklər hərtərəfli öyrənilib. Bill Geytsin təşəbbüsü ilə iki il əvvəl GNPC (Global Network for Protein Changes) adlı beynəlxalq layihə başladılmışdı. Layihə çərçivəsində, dünyanın 20-dən çox aparıcı elmi müəssisəsinin alimləri 40 mindən çox qan və onurğa beyni mayesi nümunəsini toplayaraq hərtərəfli təhlil ediblər. Bu araşdırma nəticəsində, altsheymer xəstəliyinin inkişafında APOE4 mutasiyasının mühüm rolu təsdiqlənib. Həmçinin, bu mutasiyanın ikiqat olması demensiyanın yaranma ehtimalını kəskin artırdığı müəyyən edilib. Bununla yanaşı, qan zülallarının bir dəstəsi müəyyən edilib ki, bu mutasiyanın daşıyıcılarını DNT analizi olmadan 99% dəqiqliklə aşkar etməyə imkan verir. Molekulyar bioloqlar altsheymer, Parkinson və lobno-şəkilli demensiya kimi üç neyrodejenerativ xəstəliyin inkişafının immun sistemində oxşar pozuntularla müşayiət olunduğunu aşkar ediblər. Bu pozuntular xroniki iltihab proseslərinin inkişafına səbəb olur, bu da beyin xəstəliklərinin yaranmasında mühüm rol oynayır. Bu nəticələr, immunitet problemlərini nəzərə alan proqnostik sistemlərin hazırlanması üçün perspektivlər açır. Araşdırma zamanı həmçinin qan plazmasında və onurğa beyni mayesində miqdarı artan və ya azalan 200-dən çox biomarker aşkar edilib. GNPC konsorsiumu tərəfindən açıq şəkildə yayımlanan bu biomarkerlərin xüsusiyyətləri üzərində aparılan gələcək tədqiqatlar, altsheymer xəstəliyinin inkişaf mexanizmlərini daha dərindən anlamağa və diaqnostik sistemlərin işini dəqiqləşdirməyə kömək edəcək. Bu mühüm tapıntılar tədqiqatçılar tərəfindən yüksək qiymətləndirilib və beynəlxalq elmi ictimaiyyət üçün yeni perspektivlər açıb.
1
Link kopyalandı

Bir istifadəçi, ChatGPT-ni kalkulyatorda işə salmağı bacarıb! (VİDEO)

0:00 / 0:00