Ariane 5-in Əfsanəvi Fəaliyyəti

Ariane 5 raketi 117-ci və sonuncu buraxılışını iyulun 5-də Fransız Qvianasından həyata keçirdi. Bu buraxılışda iki peyk—Heinrich-Hertz-Satellit və Syracuse 4B—geostasionar orbitə göndərildi. Heinrich-Hertz-Satellit Alman hökuməti üçün kommunikasiya texnologiyalarını test etmək məqsədilə, Syracuse 4B isə Fransa ordusu üçün Airbus Defence and Space və Thales Alenia Space konsorsiumu tərəfindən hazırlanıb.

Ariane 5-in uğurlu karyerası 27 il davam etdi və bu müddətdə o, Avropa Kosmos Agentliyinin (ESA) elmi missiyalarını, Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya yük daşıyan kosmik gəmiləri və ticari peykləri orbitə çıxardı. Onun ən diqqətçəkən missiyası 2021-ci ilin dekabrında James Webb Kosmik Teleskopunu uğurla buraxması idi. Ariane 5-in dəqiqliyi teleskopun ömrünü iki dəfə artırmağa imkan verdi.

Ariane 6-nın Gecikmələri

Ariane 5-in fəaliyyətini dayandırması ilə Avropa kosmos sənayesi Ariane 6 raketinin istifadəyə verilməsini gözləyir. Lakin Ariane 6-nın planlaşdırılmış debütü artıq bir neçə il gecikib. ESA və Arianespace bu yay texniki sınaqları başa vurduqdan sonra raketin buraxılış tarixini açıqlamağı planlaşdırır. Lakin 2024-cü ilə qədər ilk buraxılışın baş tutacağı gözlənilmir.

Vega C və Soyuz Raketlərinin Çətinlikləri

Vega C raketində baş verən texniki nasazlıq və Soyuz raketlərinin Avropa ilə əlaqələrinin kəsilməsi Avropanın buraxılış imkanlarını daha da məhdudlaşdırdı. Vega C-nin Zefiro 40 mühərrikindəki problemlər onun bu il uçuşlara qayıtmasını mümkünsüz edir. Soyuz raketlərinin itirilməsi isə ESA-nın elmi missiyalarını ciddi şəkildə təsir edib.

SpaceX ilə Əməkdaşlıq

Avropa kosmos sənayesi SpaceX-in Falcon 9 raketinə müraciət etməklə bir sıra missiyalarını həyata keçirir. Falcon 9 iyulun 1-də ESA-nın 1.5 milyard dollarlıq Euclid teleskopunu uğurla orbitə çıxardı. Bu teleskop kosmik tədqiqatlarda qaranlıq maddə və qaranlıq enerjinin təbiətini araşdırmaq üçün nəzərdə tutulub. ESA həmçinin gələcək missiyalar üçün Falcon 9 raketindən istifadə etməyi planlaşdırır.

Avropa Raket Sektorunun Gələcəyi

ESA Avropa Kosmos Sammitində uzunmüddətli buraxılış strategiyasını müzakirə etməyi planlaşdırır. Avropa kosmos sənayesi kiçik raketlər üzərində iş aparır, lakin bu sahədə hələ də hökumət dəstəyi məhduddur. Raketlərin təkrar istifadəsi və yeni texnologiyaların tətbiqi Avropa kosmos sektorunun gələcəkdə rəqabət qabiliyyətini artırmaq üçün əsas istiqamətlərdən biri ola bilər.

Nəticə

Avropa kosmos sənayesi hazırda böhran içində olsa da, ESA bu vəziyyəti gələcəkdə daha güclü bir raket sisteminin yaradılmasına çevirmək niyyətindədir. Ariane 6 və Vega C-nin uçuşa qayıdışı ilə bu böhranın müvəqqəti olduğu gözlənilir.