Elm və Kosmos

Ayda nüvə reaktoru qurulması: NASA rəhbərinin açıqlamaları

1
Link kopyalandı

1

07.08.2025, 12:56

Süni İntellekt

Oxumaq vaxt alır?

Məqalələri dinləyə bilərsiz
NASA-nın müvəqqəti rəhbəri Sean Duffy, ABŞ-ın 2030-cu ilə qədər Ayın səthində kiçik bir nüvə reaktoru qurması ilə bağlı çağırışının yeni kosmik yarışın bir hissəsi olduğunu açıqlayıb. Bu fikirlər ABŞ Nəqliyyat Departamentinin 5 avqust tarixində təşkil etdiyi "Amerikanın Pilotsuz Dominantlığını Açmaq" adlı mətbuat konfransında səsləndirilib. Duffy-nin sözlərinə görə, reaktor Ayda davamlı insan varlığını təmin etmək məqsədini güdən yeni kosmik yarışın bir hissəsidir. "Biz hazırda Ay üçün yarışdayıq, Çinə qarşı Ay yarışındayıq. Ayda baza qurmaq üçün enerji lazımdır," deyə Duffy jurnalistlərin onun 2030-cu ilə qədər 100 kilovat gücündə nüvə reaktorunun Ayda qurulması ilə bağlı planlarını sorğuladığı zaman cavab verib. Bu güc, orta bir ABŞ evinin 3,5 gündə istifadə etdiyi enerji miqdarına bərabərdir. Duffy daha da irəli gedərək ABŞ-ın Ayın "ən yaxşı" hissəsini özünə iddia etməsini istədiyini bildirib. "Ayda hamının bildiyi xüsusi bir hissə var ki, bu, ən yaxşıdır. Orada buz var, günəş işığı var. Biz ora birinci çatmaq və bunu Amerika üçün iddia etmək istəyirik," deyə əlavə edib. Ayın yavaş fırlanması səbəbindən Ay səthində iki həftəlik qaranlıq dövrlər olur. Bu isə günəş enerjisinin səmərəli olmamasına səbəb olur. Əksər robotik Ay roverləri "Ay gecəsini" belə keçə bilmir. NASA və digər beynəlxalq kosmik agentliklər Ayın cənub qütbü bölgəsində bazalar qurmaqla maraqlanırlar. Bu bölgədə daimi kölgəli kraterlərdə su buzunun bol olduğu düşünülür. Lakin bu ərazilər daim qaranlıqdır, buna görə günəş enerjisi kifayət etməz. Nüvə enerji istehsalının başqa bir mənbəyinə sahib olmaq insan kəşfiyyatçılarına günəş işığının olmadığı yeni əraziləri araşdırmağa imkan verə bilər. Duffy, nüvə reaktorunun Ayda qurulmasının aktiv bir reaktorun raket üzərində göndərilməsi mənasına gəlmədiyini vurğulayıb. "Biz bunu aktiv olaraq göndərmirik. Bu, açıq-aşkar — əgər bununla bağlı sualınız varsa, xeyr, biz bunu aktiv halda göndərmirik," deyə qeyd edib. NASA-nın Ay səthinə insan kəşfiyyatçılarını geri qaytarmaq planı "Artemis 3" missiyası ilə həyata keçiriləcək. Bu missiyanın hazırda 2027-ci ilin ortalarından əvvəl baş tutması nəzərdə tutulmur. Sözügedən missiya hələ adları açıqlanmayan bir heyəti Ayın cənub qütbü yaxınlığında yerləşdirərək Ay səthində altı günlük qalma müddəti ilə həyata keçiriləcək — bu müddət Apollo astronavtlarının Ayda keçirdiyi vaxtdan iki dəfə çox olacaq. Duffy, Ay araşdırma proqramlarını müqayisə edərək, öz agentliyinin "Artemis" proqramının ictimaiyyətə təsirini kiçik göstərib. "Bir çox insan Artemis-in nə olduğunu bilmir. Hamı Apollo-nun nə olduğunu bilirdi. Hamımız bilirdik. Bütün dünya Apollo-nun nə olduğunu bilirdi. Biz Ayda idik; Artemis isə, biz geri qayıdırıq," deyə fikirlərini tamamlayıb.
1
Link kopyalandı

Bir istifadəçi, ChatGPT-ni kalkulyatorda işə salmağı bacarıb! (VİDEO)

0:00 / 0:00