Enerji fraqmentləri: Kainatın yeni əsas quruluşu

Şimali Karolina Dövlət Universitetindən iki mühəndis, professor Larry Silverberg və Jeffrey Eischen, kainatın əsas quruluşunu enerji fraqmentləri ilə izah edən yeni bir nəzəriyyə irəli sürdülər. Onların fikrincə, dalğa və hissəciklərdən daha fundamental olan enerji fraqmentləri kainatın əsasını təşkil edir.

Enerji axını: Yeni yanaşma

Yeni nəzəriyyənin əsasını enerji xəttlərinin daim məkan və zaman boyunca axması təşkil edir. Bu enerji xətləri heç vaxt bir-birinə toxunmur və başlanğıc və son nöqtəsi olmadan məkan boyunca hərəkət edir. Professor Silverberg bu yanaşmanı belə izah edir: “Kainatın axan enerji xətləri üzərində qurulduğunu düşünərək, bu axının əsas quruluşunu tapmağa çalışdıq. Əgər belə bir quruluşu tapa bilsək, kainatın ən böyük və ən kiçik miqyasda davranışını dəqiq proqnozlaşdırmaq mümkün ola bilər.”

Tarixi fon: Aristoteldən Einşteynə

Kainatın quruluşu ilə bağlı fikirlər qədim Yunan filosofu Aristotelin beş əsas element – torpaq, su, hava, od və əfirdən ibarət olduğunu iddia etməsi ilə başladı. Bu fikir 2000 ildən çox müddət ərzində elm sahəsində üstünlük təşkil etdi. Lakin XVII əsrdə Robert Boyle hissəciklər nəzəriyyəsini irəli sürərək Aristotelin fikirlərini dəyişdirdi və maddənin hissəciklərdən ibarət olduğunu göstərdi.

XIX əsrdə James Clerk Maxwell elektromaqnit dalğalarını təqdim edərək hissəciklərə dalğaları əlavə etdi. Bu, maddənin həm hissəciklər, həm də dalğalarla izah edildiyi bir dövrün başlanğıcı oldu. Lakin XX əsrin məşhur ikiqat yarıq təcrübəsi dalğa və hissəciklərin bir-birindən ayrı olmadığını göstərdi. Bu təcrübə maddənin dalğa-hissəcik dualizmini ortaya qoydu.

Yeni nəzəriyyənin mahiyyəti

Silverberg və Eischen'in nəzəriyyəsi dalğa və hissəciklərin xüsusiyyətlərini birləşdirən bir quruluş axtarışına yönəldi. Onlar “enerji fraqmenti” adlandırdıqları yeni bir anlayış irəli sürdülər. Bu fraqmentlər, ulduzların uzaq bir qalaktikada necə görünməsinə bənzər şəkildə, bir mərkəzdən yayılaraq enerji axını yaradır.

Einşteynin problemlərinin həlli

Yeni nəzəriyyə Einşteynin iki məşhur problemini həll etmək üçün istifadə edildi. Birincisi, Günəşin kütləsinin məkan-zamanın əyriliyinə səbəb olması nəticəsində Merkurinin orbitinin illik kiçik dəyişməsi idi. İkincisi isə işığın Günəşin yaxınlığında əyilməsi idi. Silverberg və Eischen Günəşi böyük bir enerji fraqmenti, Merkurini isə kiçik bir enerji fraqmenti olaraq modelləşdirərək bu problemləri öz nəzəriyyələri ilə həll etdilər.

Nəticələr və perspektivlər

Yeni nəzəriyyənin hesablamaları Einşteynin nəticələrini dəqiq şəkildə təsdiqlədi. Bu, enerji fraqmentlərinin mikroskopik və makroskopik miqyasda maddənin davranışını modelləşdirmək üçün effektiv bir vasitə ola biləcəyini göstərir. Silverberg qeyd edir ki, bu yanaşma dalğa-hissəcik dualizmini daha intuitiv şəkildə başa düşməyə kömək edə bilər və kainata baxışımızı dəyişdirə bilər.

Yeni nəzəriyyə, Maxwell və Einşteynin kəşfləri kimi fizikanı tamamilə dəyişdirməsə də, kainatı daha yaxşı anlamağa yeni imkanlar yaradır.