Hidrogen avtomobilləri uzun illərdir avtomobil sənayesində araşdırma mövzusu olub, lakin onların geniş yayılması hələ də çətinliklə üzləşir. İlk içməli yanacaq mühərriki 1807-ci ildə François Isaac de Rivaz tərəfindən hidrogenlə işləyən bir eksperimental nəqliyyat vasitəsində istifadə edilmişdi. Bu texnologiya müasir hidrogen yanacaq hüceyrəli avtomobillərin əsasını qoymuşdu, lakin bu avtomobillər benzin və elektriklə çalışan modellər qarşısında geridə qalıb.

Hidrogen avtomobillərinin mövcud vəziyyəti

Hal-hazırda ABŞ-da yalnız üç sərnişin hidrogen avtomobili mövcuddur: Toyota Mirai, Hyundai Nexo və Honda CR-V e:FCEV. Bu avtomobillər yalnız Kaliforniyada satılır, çünki hidrogen yanacaq doldurma stansiyalarının əksəriyyəti burada yerləşir. Digər istehsalçılar da bu sahədə araşdırmalar aparır, lakin hidrogen avtomobillərinin qiyməti və yanacaq xərcləri onların rəqabət qabiliyyətini aşağı salır.

İnfrastruktur problemləri

Hidrogen avtomobillərinin geniş yayılmasının ən böyük maneəsi yanacaq doldurma infrastrukturu çatışmazlığıdır. ABŞ-da 2025-ci ilə qədər yalnız 50 hidrogen yanacaq doldurma stansiyası mövcuddur, halbuki elektrik avtomobillər üçün 74000-dən çox şarj stansiyası fəaliyyət göstərir. Bu çatışmazlıq, Shell şirkətinin Kaliforniyada yeddi hidrogen stansiyasını bağlaması kimi hadisələrlə daha da dərinləşir.

Yüksək qiymətlər

Hidrogen yanacağının qiyməti də elektrik və benzin yanacağından daha yüksəkdir. Toyota Mirai modelində hidrogen yanacağının bir kilogramı üçün ödənən məbləğ 36 dollara qədər yüksəlib, bu da avtomobilin istifadəsini xeyli bahalı edir. Bundan əlavə, hidrogen avtomobillərinin qiyməti elektrik və benzin avtomobillərindən daha yüksəkdir, bu da onların geniş yayılmasını çətinləşdirir.

Ağır yük nəqliyyatı üçün potensial

Hidrogen texnologiyası ağır yük nəqliyyatı sahəsində daha çox perspektivə malikdir. Toyota və Hyundai kimi şirkətlər, ağır yük maşınları üçün hidrogen yanacaq hüceyrəli sistemlər üzərində çalışır. Bu texnologiya, sürətli yanacaq doldurma və batareya ağırlığını azaltma üstünlükləri ilə ağır yük maşınlarında daha praktikdir.

Gələcək perspektivlər

Hidrogen avtomobillərinin gələcəyi qeyri-müəyyən olsa da, ağır yük nəqliyyatı sahəsində inkişaflar onların geniş yayılmasına kömək edə bilər. Bununla yanaşı, şəxsi avtomobillərdə hidrogen texnologiyasının yenidən populyarlaşması mümkün ola bilər.

Nəticə

Hidrogen avtomobilləri texnologiya baxımından inkişaf etmiş olsa da, yüksək qiymət, infrastruktur çatışmazlığı və elektrik avtomobillərin üstünlüyü onların geniş yayılmasına mane olur. Bu texnologiyanın gələcəkdə daha geniş tətbiq olunması üçün ciddi dəyişikliklər tələb olunur.