Marsdan qopmuş böyük bir meteorit Sotheby’s hərrac evində rekord qiymətə satıldı. Bu meteorit, Sotheby’s-ə görə, Yer üzündəki ən böyük Mars parçasıdır və indiyə qədər satılmış ən bahalı meteorit oldu.

Meteoritin tarixi olduqca maraqlıdır. Marsın səthindən qopmuş bu daş, asteroidin planetə çarpması nəticəsində meydana gəlib. Təxminən 54 funt (24 kq) ağırlığında olan bu parça, 140 milyon kilometr məsafəni qət edərək Yerə çatıb. Meteorit Yer atmosferinə daxil olduqdan sonra Şimali Afrikanın səhrasında yerə düşüb.

Hərrac evində meteorit 2025-ci il iyulun 16-da Nyu-York şəhərində keçirilən hərracda 5,3 milyon dollar qiymətinə satıldı. Sotheby’s-in elm və təbiət tarixi üzrə sədr müavini Kassandra Hatton meteorit haqqında danışarkən onun unikallığını vurğuladı: “Ona yaxınlaşanda sanki Marsa baxırsınız. Üzərindəki tekstura, dalğalar və çıxıntılar heyranedici görünür.”

Mütəxəssislər meteoritin Yerə çatma ehtimalının çox kiçik olduğunu bildirirlər. Houston şəhərində yerləşən Ay və Planet İnstitutunun baş elmi işçisi Allan Treiman meteoritin atmosferə daxil olduğu zaman “parlaq bir alov topu” kimi göründüyünü qeyd edib. Meteoritin kimyəvi tərkibi NASA-nın Viking missiyası zamanı 1976-cı ildə Marsda tapılan meteoritlərlə uyğunluq təşkil edir.

Meteoritin Yerə düşmə vaxtı dəqiq bilinməsə də, Sotheby’s onun yaxşı vəziyyətdə olduğunu və yaxın zamanda düşdüyünü ehtimal edir. Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun geologiya və geokimya üzrə professoru Pol Asimow meteorların günəş sisteminin tarixi haqqında unikal məlumatlar verdiyini vurğulayır.

Kassandra Hatton meteoritə ilk dəfə toxunduqda onun parlaq və şüşə kimi bir hiss verdiyini söyləyib. Digər Mars meteoritləri son illərdə yüz minlərlə dollara satılsa da, bu meteorit həm ölçüsü, həm də görünüşü ilə digərlərindən fərqlənir. Hatton qeyd edib ki, bu meteoritin varlığı Marsın özünü xatırladır, halbuki digər Mars meteoritləri sadəcə kiçik daşlar kimi görünür.

Meteoritin alıcısının kimliyi açıqlanmayıb. Hatton həmçinin bildirib ki, meteoritə olan maraq elmin və kosmos araşdırmalarının artan populyarlığını göstərir. Alimlər Marsda və digər planetlərdə həyat əlamətlərini araşdırmağa davam edirlər. Hatton, 20 il əvvəl elmdən maraqlı olduğunu söylədiyi zaman insanların ona gülüşlə yanaşdığını, amma indi hamının onun haqlı olduğunu qəbul etdiyini bildirib.

Alimlər növbəti böyük meteoritin nə zaman tapılacağına dair proqnoz vermirlər. Pol Asimow bu barədə deyib: “Başqa bir meteorit tapmaq üçün edə biləcəyimiz yeganə şey sonsuz gözləmək və ümid etməkdir.”