Sıfır Etibarlılıq Nədir?

'Sıfır etibarlılıq' (ZT) yanaşması kibertəhlükəsizlikdə inqilabi bir konsepsiyadır. Bu yanaşmada heç bir istifadəçi və ya cihaz ilkin olaraq etibarlı hesab edilmir. Hər bir giriş cəhdi, istifadəçinin şəxsiyyətinin və cihazın uyğunluğunun təsdiqlənməsi ilə müşayiət olunur. Ənənəvi 'qala və xəndək' modellərindən fərqli olaraq, 'sıfır etibar' heç bir daxili cihazı avtomatik olaraq etibarlı hesab etmir.

Əsas Maneələr

Müəssisələrin çoxu bu yanaşmanı həyata keçirərkən ciddi çətinliklərlə üzləşir. Əsas problemlərdən bəziləri bunlardır:

• Köhnə sistemlər: ZT prinsiplərinə uyğun olmayan infrastrukturlar.
• Parçalanmış şəxsiyyət və giriş idarəetmə alətləri: Birgə tətbiqi çətinləşdirir.
• Mədəniyyət və təşkilati müqavimət: Uzun müddət mövcud olan etibar modellərinin dəyişdirilməsi çətin olur.

AlgoSec şirkətinin baş texnologiya direktoru Kyle Wickert bildirir ki, ZT kibertəhlükəsizlikdə ən çox yanlış anlaşılan dəyişikliklərdən biridir. O deyir: 'Çox müəssisələr bu yanaşmanı mürəkkəb və bahalı hesab edir, halbuki düzgün tətbiq edilərsə, bu yanaşma çox sadə və effektiv ola bilər.'

Yollar və Həllər

Ekspertlərin fikrincə, ZT yanaşmasını uğurla həyata keçirmək üçün bir neçə addım atılmalıdır:

1. Təhsil və Maarifləndirmə: Təşkilat daxilində hər kəs bu yanaşmanın nə olduğunu və niyə tətbiq edildiyini anlamalıdır.
2. Risklərə Əsaslanan Yanaşma: Ən kritik təhlükəsizlik məsələlərinə fokuslanaraq, kiçik və sürətli addımlarla irəliləmək.
3. Strategiya və Planlama: Şirkətin mövcud təhlükəsizlik vəziyyətini qiymətləndirmək və ZT üçün yol xəritəsi hazırlamaq.

Quorum Cyber şirkətinin təhlükəsizlik üzrə rəhbəri Richard Holland qeyd edir ki, ZT məhsul və xidmətlərdən daha çox, təşkilatın kibertəhlükəsizlik sağlamlığını inkişaf etdirmək üçün bir metodologiyadır.

Süni İntellekt və ZT

Süni intellektin artan rolu da ZT yanaşmasını daha da aktuallaşdırır. IDC analitik şirkətinin proqnozlarına görə, 2027-ci ilə qədər süni intellekt agentlərinin artımı, təşkilatları identifikasiya və məlumat girişini avtomatlaşdırmağa məcbur edəcək.

Illumio şirkətinin baş evanjelisti John Kindervag bildirir ki, 'Süni intellekt ZT yanaşmasını dəyişdirmir, əksinə onu gücləndirir. Süni intellektin əsas qaydaları kibertəhlükəsizlik prinsiplərinə uyğun işləyir və riskləri azaldır.'

Nəticə

ZT yanaşması həm təşkilatlar, həm də kibertəhlükəsizlik mütəxəssisləri üçün yeni çağırışlar və imkanlar təqdim edir. Bu yanaşma ilə yalnız texnologiyanı deyil, həm də təşkilatın mədəniyyətini dəyişmək mümkündür. Lakin bu dəyişikliyin uğurlu olması üçün düzgün strategiya və komanda işi tələb olunur.