Elm və Kosmos
Üçbucaqlı İşıqlandırma Mikroskopu ilə Canlı Hüceyrə Tədqiqatlarında Yeni Dövr
1
1
Süni İntellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsiz
Pekindəki Universitetin Gələcək Texnologiyalar Kollecindən professor Si Penqin rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu, canlı hüceyrə tədqiqatlarında davamlı və yüksək sürətli super-həll təsvirini təmin edə bilən yeni bir üsul inkişaf etdirib. Bu üsul, 'üçbucaqlı işıqlandırma mikroskopu' (3I-SIM) adlanır və elmi cəhətdən əhəmiyyətli bir irəliləyiş hesab olunur.
Ənənəvi strukturlu işıqlandırma mikroskopları (SIM) bir neçə bucaqdan alınan çoxsaylı təsvirlərə ehtiyac duyduğu üçün təsvir sürətində məhdudiyyətlər yaranırdı və bu, hüceyrələrə əlavə zərər verərək fotobleykləşmə (işığa məruz qalan molekulların zədələnməsi) ilə nəticələnirdi. Yeni 3I-SIM sistemi isə üçbucaqlı işıqlandırma texnologiyasından istifadə edərək bu problemləri aradan qaldırır. Bu texnologiya ilə təsvir sürəti 3 dəfə artırılıb və fotobleykləşmə minimuma endirilib. 3I-SIM, saniyədə 1,697 təsvir (Hz) sürətində işləyə bilir və 13 saata qədər davamlı təsvir imkanı yaradır.
Yeni metodun əsas üstünlüyü onun daha az enerji sərf etməsi və yüksək məlumat axını təmin etməsidir. Ənənəvi SIM sistemlərindən fərqli olaraq, 3I-SIM yalnız yeddi xam təsvir çərçivəsindən istifadə edir və bu, daha az redundant məlumat toplanmasına səbəb olur. Beləliklə, bu metod həm sürət, həm də davamlılıq baxımından əhəmiyyətli irəliləyişlər təqdim edir.
Tədqiqatçıların bildirdiyinə görə, bu texnologiya ilə orqanoidlərin (hüceyrə daxilindəki orqanellər) dinamik fəaliyyətləri daha dəqiq şəkildə öyrənilə bilər. Məsələn, sinir hüceyrələrinin böyümə konuslarının morfoloji dəyişiklikləri 13 saata qədər izlənilib və endoplazmatik şəbəkənin (ER) dinamikasını tənzimləyən aktin strukturlarından gələn müvəqqəti siqnallar qeydə alınıb.
Bu tədqiqat "Nature Photonics" jurnalında dərc olunub və elm dünyasında geniş əks-səda doğurub. Müəlliflər qeyd edirlər ki, 3I-SIM texnologiyası adi 2D-SIM platformalarına asanlıqla inteqrasiya edilə bilər. Bu isə digər tədqiqat qruplarının da bu innovativ texnologiyaya çıxışını asanlaşdıracaq.
Bu inkişaf biologiya sahəsində tədqiqatların yeni üfüqlər açmasına səbəb olacaq və canlı hüceyrə tədqiqatlarında daha dəqiq və uzunmüddətli analizlərə imkan yaradacaq.
1